بهینه‌سازی کارایی علف‌کش ایمازاتاپیر در کنترل سوروف (Echinochloa crus-galli Beauv) به‌وسیله روغن‌های گیاهی

چکیده مقاله

به ‌منظور بررسی کاربرد روغن‌های گیاهی بر کارایی علف‌کش ایمازتاپیر در کنترل سوروف آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در سال 1395 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. تیمارها شامل غلظت علف‌کش ایمازاتاپیر در شش سطح (0، 25/6، 5/12، 25، 50 و 100 گرم ماده مؤثره در هکتار) و نوع ماده افزودنی گیاهی در شش سطح شاهد (بدون روغن‌ گیاهی) و روغن‌های گیاهی نارگیل، بادام‌زمینی، منداب، بادام تلخ و کرچک بودند. نتایج نشان داد که غلظت علف‌کش، نوع ماده افزودنی و اثر متقابل غلظت در ماده افزودنی بر تمامی صفات اندازه‌گیری شده شامل ارتفاع، وزن تازه و خشک اندام هوایی و ریشه، حجم و طول ریشه اثر معنی‌داری دارد. روغن‌های کرچک و نارگیل به ترتیب بیشترین و کمترین توان را در افزایش کارایی ایمازاتاپیر نشان دادند. در حضور روغن‌های گیاهی مقادیر ED50 موردنیاز برای صفات وزن تازه اندام هوایی و ریشه کاهش بیشتری در مقایسه با وزن خشک اندام هوایی و ریشه را نشان داد. مقادیر توانایی نسبی نشان داد که با کاربرد هر کدام از روغن‌های گیاهی می‌توان مقدار علف‌کش مورد نیاز برای کنترل سوروف را به ‌شدت کاهش داد. به‌ طور کلی با توجه به کاهش بیشتر صفات اندازه‌گیری شده سوروف در تیمارهای دارای روغن گیاهی، به نظر می‌رسد کاربرد این مواد افزودنی در کاهش ورود علف‌کش ایمازاتاپیر که دارای پسماند نسبتاً زیادی در خاک است، به محیط‌ زیست بسیار مؤثر باشد.