پیش نگری خشکسالی با استفاده از داده های گزارش پنجم ارزیابی تغییر اقلیم در منطقه بیرجند

چکیده مقاله

خشکسالی از گسترده‌ترین و مخرب‌ترین بلایای طبیعی است که با رخداد تغییر اقلیم پیچیده‌تر می‌شود. در این مطالعه، با استفاده از خروجی‌های 5 مدل از مجموعه CMIP5 پیشنهادی در گزارش پنجم هیات بین الدول تغییر اقلیم (شامل: MIROC-ESM، GFDL- ESM2M، HADGEM2-ES، CSIRO-MK3.6 و IPSL-CM5A-LR) تحت سناریوهای واداشت تابشی RCP4.5 و RCP8.5، و ریزگردانی آن‌ها به کمک مدل آماری LARS-WG، داده‌های بارش و دما برای دوره آینده (2055-2025) پیش نگری شد. سپس با استفاده از این داده‌ها، وضعیت خشکسالی در منطقه مطالعاتی بیرجند به کمک شاخص خشکسالی پالمر خودواسنج(SC-PDSI) طی دوره پایه (2005-1975) و آینده مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان‌دهنده آن است که طی سال‌های آینده شرایط خشکسالی نسبت به دوره پایه افزایش می یابد که این مسئله می تواند از پیامدهای وقوع تغییر اقلیم در منطقه باشد. در دوره آماری (2035- 2026) بر اساس پیش‌بینی مدل‌ها تحت هر دو سناریو و مقادیر شاخص SC-PDSI، شدت خشکسالی کشاورزی بیش از سالهای دیگر دوره آینده است. نتایج همچنین نشان می دهد مدل‌های MIROC-ESM و CSIROMK 3.6 و نیز سناریو 8.5 بیشترین تعداد سال همراه با خشکسالی را در آینده پیش نگری می‌کنند.