بررسی اثرات دگرآسیبی و قارچکشی عصاره آبی برگ و بنه زعفران بر جوانهزنی و رشد گیاهچهی شاهی وحشی و قارچAspergillus niger

چکیده مقاله

بیماریها و علفهای هرز از عوامل اصلی محدودکننده تولید محصوالت کشاورزی است. استفاده از سموم شییمیایی روشیی راییه میت میدیریت علفهای هرز و بیماریهای گیاهی در مزارع مختلف است که اثرات منفی زیادی به دنبال دارد لذا آفتکشهای طبیعی به علت تجزیه سریعتر و اثرات زیستمحیطی کمتر در محیط، بیشتر مورد تو ه هستند. امیروزه کیاربرد عصیارههای گییاهی بیهعنیوا منبیع بیا ارزشیی میت تولیید علفکشهیا و قارچکشهای طبیعی مورد تو ه قرار گرفته است. برگ و بنه زعفرا بهعنوا منابع قابل دسترس و ارزا میتواند بهعنوا آفتکش طبیعی مورد استفاده قرار گیرد. بهمنظور ارزیابی خاصیت دگرآسیبی و قارچکشی عصاره برگ و بنه زعفرا بر خصوصیات وانهزنی و رشد گیاهچهی علفهرز شاهی وحشیی )draba Cardaria )و قارچ آسپرژیلوس نیجر )niger Aspergillus )آزمایشهای مستقل بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کامال ًتصادفی با چمار تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیر ند در سال 1401 انجام شد. تیمارهای آزمایش دگرآسیبی شامل دو نوع انیدام زعفیرا )بیرگ و بنیه( و هفیت غلظت عصاره )صفر، ،0/25 ،0/5 ،1 ،1/5 2 و 4 درصد وزنی- حجمی( بودند. تیمارهای آزمایش ضد قارچی شامل دو نوع اندام زعفرا )بیرگ و بنیه( و هفت غلظت عصاره )صفر، ،0/0312 ،0/625 ،0/125 ،0/25 0/5 و 1 وزنی-حجمی( بودند. نتایه دگرآسیبی نشا داد که نوع عصاره تنمیا بیر مییانگی زما وانهزنی شاهی وحشی معنیدار بود و بیشتری میانگی زما وانهزنی از عصاره بنه با افزایش 7/8 درصدی نسبت به عصاره برگ بهدسیت آمید. در خصوص اثر غلظت بر صفات گیاهچه مشخص شد که تا غلظت 0/5 درصد اثر تحریککنندگی داشت. اما با افزایش غلظت عصاره اثر بازدارندگی بیر صفات گیاهچه شاهی وحشی مشاهده شد. بهطوریکه افزایش غلظت عصاره به چمار درصد سبب کیاهش بیهترتیب ،21/9 17 و 22 درصیدی در طیول ریشهچه، وز تر ریشهچه و وز تر ساقهچه شد. نتایه اثر متقابل نوع و غلظت عصاره نشا داد که کمتری وز خشک ساقهچه و گیاهچه از غلظت چمار درصد عصاره بنه بهدست آمد. کمتری وز خشک ریشهچه از غلظت دو درصد عصاره بنه حاصل شد. نتایه آزمایش ضدقارچی نشا داد که بیشتری اثر بازدارندگی بر قارچ آسپرژیلوس )niger .A )نیجر در روز سوم از غلظت ،0/0312 0/625 و 1 درصد عصاره برگ بهدسیت آمید. در نماییت نتیایه ایی آزمایشها نشا داد که عصارههای زعفرا در غلظتهای ،1 ،1/5 2 و 4 درصد تأثیر بازدارندگی بر رشد گیاهچیه شیاهی وحشیی دارد. امیا غلظتهیای عصاره زعفرا تأثیری بر رشد قارچ آسپرژیلوس )niger .A )ندارد. بهطور کلی نتایه ای آزمایش نشا داد که، نوع عصاره زعفرا تیأثیری بیر صیفات گیاهچه شاهی وحشی نداشت. اما غلظت عصاره زعفرا تا 0/5 درصد اثر تحریککنندگی و در غلظتهای باالتر اثر بازدارندگی بر صفات گیاهچه شیاهی وحشی داشت. با تو ه به نتایه ای آزمایش پیشنماد میشود اثر غلظتهای باالتر عصاره زعفرا بر رشد قارچ آسپرژیلوس )niger .A )بررسی شود.