بررسی نماد طاووس در هنر اسالمی ) مطالعه موردی فرش های دوره صفوی(

چکیده مقاله

نقش طاووس با اشکال و الوان مختلفی در بسیاری از هنرها و بناهای دوره اسلامی جلوه گر شده است که دارای معاانی و مفاهیم نمادین و برگرفته از اساطیر، فرهنگ ایرانی و اعتقادات اسلامی می باشد.استفاده زیااد ایان فارر در ساردر بناهاای مذهبی و ایوان های مساجد در دوره های مختلف اسلامی قابل توجه است .همچنین دوره صفویه به دلیل تنوع بسیار زیااددر هنرها یکی از مهم ترین ادوار تاریخ هنر ایران به شمار می آید که فرش این دوره نیز از این امر مستثنی نیست. تعداد بسایار زیاد فرش های به دست آمده در این دوره که زینت بخش موزه های مطرح ایران و جهان است گواه این امر مای باشاد.این مقاله در نظر دارد به روش تحلیلی و توصیفی به بررسی نماد و فرر ظاهری طاووس در فرش های دوره صفوی کاه برگرفتاه از نمونه های تصاویر فرش ها به روش اسنادی است بپردازد و به این سوال پاسخ دهد کاه ناااره طااووس در فارش هاای صفوی دارای چه مفاهیم نمادین اسلامی می باشد و علت استفاده مکرر آن در فرش های صفوی چیست؟ بررسی ها نشان می دهد فرر ظاهری طاووس در دوره صفویه بسیار ساده و برگرفته از فرر طاووس در طبیعت می باشد و با توجه به معانی نمادین و جایااه استفاده از آن علاوه بر زیبایی ظاهری دارای مفاهیم عرفانی و اعتقادی است که همواره به عنوان نماد مقدس همچنین ارتباط آن با آب و آناهیتا پیوند عمیقی بامقوله الوهیت داشته است. دلیل حضور نقش نمادین طاووس بر سردر مساجد و همچنین فرش های صفوی با داستان اسطورهای آن در هناار خلقت و نقش وی در هبوط آدر و حیات جاودانه به دلیل نوشیدن آب حیات تطبیق داده می شود .