مطالعه تطبیقی نماد های به کار رفته در فرش کله اسبی بیرجند بر اساس مستندات هنر هخامنشی

چکیده مقاله

انسانها برای بیان اندیشه ، عقاید و نیازهای خود از نشانه هایی استفاده می کردند که نماد یا سمبل خوانده می شوند . هر یک از نمادها معانی مختلفی را در بر داشته اند که به دنبال آن افکار و فرهنگ خود را به آیندگان منتقل می نمایند . هر دولت و تمدنی با توجه به باورهای خود نشانه هایی را به عنوان نماد در نظر گرفته و در هنر های مختلف به کار می بستند . تمدن بزرگ هخامنشی نیز از این امر مستثنی نبوده و نمادهایی چون درخت سرو ، نیلوفر آبی ، ماهی ، شیر ..... را در فرهنگ چند هزارساله ی خود جای داده بود . هنرمندان عصر حاضر با به کار بردن این نمادها برای انتقال باورها و فرهنگ غنی خود تلاش بسیار نموده اند. یکی از هنرهایی که درآن از نمادهای مختلفی استفاده شده طراحی قالی می باشد . طراحان بزرگ قالی با به کار بردن نمادهای رایج در فرهنگ پیشین خود طرح های اعجاز گونه ای خلق کرده اند .در طراحی قالی منطقه خراسان بویژه خراسان جنوبی که شهرت جهانی دارد از نمادهای متعددی استفاده شده است. یکی از طرح هایی که طراح خلاق فرش چندین نماد هخامنشی رادر طراحی آن به کار برده ، فرش کله اسبی بیرجند است.این مقاله در نظر دارد به شیوه تحلیلی و توصیفی بر اساس مطالعات اسنادی و گردآوری تصاویر فرش به شیوه میدانی به معرفی نماد های به کار رفته در این فرش پرداخته و سپس به تبیین ارتباط میان نگاره های به کار رفته در فرش کله اسبی و تطبیق آن با نمادهای هخامنشی بپردازد.