تبیین اجتماعی، ساختاری و فردی اشتغال‌پذیری زنان در علوم سیاسی

Abstract

اشتغال‌پذیری دانش‌آموختگان بالاخص در رشته‌های علوم انسانی، یکی از مسائل مهم حوزۀ آموزش است و با توجه به حجم بالای پذیرش در دانشگاه‌ها بررسی این مسئله اهمیت بسزایی دارد؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت ادامۀ تحصیل و اشتغال‌پذیری دانش‌آموختگان زن رشتۀ علوم سیاسی است. روش پژوهش به دو صورت تحلیل ثانویۀ اطلاعات موجود و پیمایش تلفنی بوده است. اهداف پژوهش براساس اطلاعات موجود در سامانۀ آموزشی و مصاحبۀ تلفنی با دانشجویان است. ابزار پژوهش پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته است که شاخص‌های مختلف اشتغال‌پذیری را پوشش می‌دهد و پس از اعتباریابی اجرا شده است. یافته‌ها در سامانۀ اطلاعات فارغ‌التحصیلان نشان می‌دهد 53 درصد فارغ‌التحصیلان این رشته در مقطع کارشناسی هستند که 53 درصد آن‌ها را زنان تشکیل می‌دهند. 51 درصد سه نفر برتر در ورودی‌های این رشته زنان بوده‌اند. میزان فارغ‌التحصیلی در این رشته در بین تمام دانشجویان، 80 درصد در هر ورودی و بیشترین ترک تحصیل در سال 1388 با 36 درصد بوده است. یافته‌های مصاحبه‌های تلفنی نیز نشان می‌دهد 51 درصد افراد مورد مطالعه در حال حاضر شاغل هستند. آن‌ها بیشتر در بخش دولتی، به‌صورت قراردادی و تمام‌وقت مشغول به‌کارند. مهم‌ترین انگیزه برای اشتغال برخورداری از استقلال مالی، دلیل عدم اشتغال کمبود فرصت‌های شغلی، دلیل ادامۀ تحصیل علاقه به رشته و دلیل عدم ادامۀ تحصیل کم‌تأثیربودن رشته عنوان شده است. این پژوهش نشان می‌دهد مهم‌ترین عوامل مؤثر در اشتغال دانش‌آموختگان، گرایش به زندگی در شهر مشهد و عضویت در تشکل‌های دانشجویی و تشکل‌های خارج دانشگاه است که زمینۀ مناسبی برای کسب مهارت دانشجویان ایجاد کرده است؛ بنابراین توسعۀ مهارت‌های شغلی در دانشگاه‌ها، برقرار ارتباط دانشگاه با جامعه و همچنین پیگیری وضعیت شغلی پس از دانش‌آموختگی می‌تواند زمینۀ اشتغال دانشجویان را افزایش دهد.