تاثیر رقم، تراکم بوته و دوره تداخل علف¬های هرز بر صفات مورفوفیزیولوژیکی و کیفی پنبه

چکیده مقاله

به منظور بررسی اثر رقم، تراکم و تداخل علف¬های هرز بر صفات مورفوفیزیولوژیکی و کیفی پنبه، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند اجرا گردید. فاکتورهای تحقیق شامل دو رقم ( فیلستانی و خرداد)، دو تراکم (14 و 28 بوته در متر مربع) و چهار سطح تداخل علف¬های هرز (عاری از علف هرز در کل دوره، تداخل تا 40، 60 و80 روز پس از سبز شدن پنبه) بود. نتایج نشان داد که رقم خرداد نسبت به رقم فیلستانی در صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه اصلی، ارتفاع اولین شاخه زایا از زمین، قطر غوزه، عملکرد دانه و عملکرد روغن به ترتیب از برتری معنی¬دار به ترتیب 4/8، 7/11، 9/17، 2/4 ، 9/17 و 1/15 درصدی برخوردار بود. همچنین با افزایش تراکم از 14 به 28 بوته در متر مربع، ارتفاع بوته، ارتفاع اولین شاخه زایا از زمین، عملکرد دانه و عملکرد روغن به طور معنی¬دار و به ترتیب 7/15، 9/19، 90 و 3/100 درصد افزایش یافت، اما قطر ساقه، تعداد انشعابات ساقه اصلی، قطر غوزه و هدایت روزنه¬ای به طور معنی¬دار و به ترتیب 5/26، 6/28، 9/10 و 10 درصد کاهش یافت. با افزایش طول دوره تداخل علف¬های هرز تا 80 روز پس از سبز شدن صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد انشعابات ساقه اصلی، قطر غوزه، عملکرد دانه، عملکرد روغن و درصد روغن نسبت به تیمار عاری از علف هرز در کل دوره رشد به طور معنی¬دار و به ترتیب 8/36، 5/50، 3/61، 4/26، 94، 5/96 و 1/53 درصد کاهش یافت. به طور کلی بر اساس نتایج این تحقیق می توان کشت رقم خرداد در تراکم 28 بوته در متر مربع و عاری نگهداشتن مزرعه از علف هرز در کل دوره رشد را برای دستیابی به حداکثر عملکرد روغن در زراعت پنبه در منطقه بیرجند توصیه کرد.