ساخت و اعتباریابی مقیاس احساس تعلق دانشجویان به دانشگاه

Abstract

احساس تعلق به دانشگاه با جنبه‏های متعددی از سلامت روانی-اجتماعی دانشجویان ارتباط دارد. بااین‌حال در مفهوم‏سازی و سنجش این سازه، ابهامات زیادی وجود دارد. اندک ابزارهای طراحی‌شده در حیطه آموزش عالی نیز بیشتر میزان احساس تعلق را می‏سنجند و اندازه‏گیری مؤلفه‏های تعلق به دانشگاه در مطالعات قبلی کمتر موردتوجه قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، ساخت و اعتباریابی مقیاس احساس تعلق دانشجویان به دانشگاه بود. در یک طرح همبستگی و از نوع ساخت ابزار، 345 نفر از دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در مرحله اول و 477 نفر از دانشجویان دانشگاه بیرجند در مرحله دوم به روش نمونه‏گیری در دسترس انتخاب شدند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی در مرحله اول، چهار عامل با 72/49 درصد تبیین واریانس را نشان داد که شامل مؤلفه‏های تعامل با استادان، تعامل با همسالان، جو دانشگاه و عزت‌نفس بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل چهار عاملی دارای برازش است و ضریب آلفای کرونباخ خرده‏مقیاس‏ها در دامنه 90/0-75/0 گزارش شد. به‌علاوه، تحلیل‏های دیگر شواهدی را برای حمایت از همسانی درونی، روایی همگرا و روایی واگرای مقیاس احساس تعلق فراهم کردند و مشخص شد که هرکدام از ابعاد این مقیاس با مقیاس‏های تعهد به دانشگاه، تنهایی اجتماعی-هیجانی، رضایت از زندگی، افسردگی و درگیری عاملی روابط معنادار داشت. بعلاوه، نتایج ضریب بازآزمایی خرده‏مقیاس‏ها در دامنه 74/0–64/0 قرار داشت. مطابق با یافته‏های پژوهش حاضر، مقیاس احساس تعلق دانشجویان به دانشگاه از ویژگی‏های روان‌سنجی مطلوبی برخوردار است و می‏توان از آن به‌عنوان ابزاری معتبر استفاده نمود.