ساخت و اعتباریابی مقیاس احساس تعلق دانشجویان به دانشگاه

چکیده مقاله

احساس تعلق به دانشگاه با جنبه‌های متعددی از سلامت روانی-اجتماعی دانشجویان ارتباط دارد. با این حال در مفهوم‌سازی و سنجش این سازه، ابهامات زیادی وجود دارد. اندک ابزارهای طراحی شده در حیطه آموزش عالی نیز بیشتر میزان احساس تعلق را می‌سنجند و اندازه‌گیری مؤلفه‌های تعلق به دانشگاه در مطالعات قبلی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، ساخت و اعتباریابی مقیاس احساس تعلق دانشجویان به دانشگاه بود. در یک طرح همبستگی و از نوع ساخت ابزار، 345 نفر از دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در مرحله اول و 477 نفر از دانشجویان دانشگاه بیرجند در مرحله دوم به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی در مرحله اول، چهار عامل با 49/72 درصد تبیین واریانس را نشان داد که شامل مؤلفه‌های تعامل با استادان، تعامل با همسالان، جو دانشگاه و عزت نفس بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل چهار عاملی دارای برازش است و ضریب آلفای کرونباخ خرده‌مقیاس‌ها در دامنه 90/0-75/0 گزارش شد. به علاوه، تحلیل‌های دیگر شواهدی را برای حمایت از همسانی درونی، روایی همگرا و روایی واگرای مقیاس احساس تعلق فراهم کردند و مشخص شد که هر کدام از ابعاد این مقیاس با مقیاس‌های تعهد به دانشگاه، تنهایی اجتماعی-هیجانی، رضایت از زندگی، افسردگی و درگیری عاملی روابط معنادار داشت. بعلاوه، نتایج ضریب بازآزمایی خرده‌مقیاس‌ها در دامنه 74/0–64/0 قرار داشت. مطابق با یافته‌های پژوهش حاضر، مقیاس احساس تعلق دانشجویان به دانشگاه از ویژگی‌های روان‌سنجی مطلوبی برخوردار است و می‌توان از آن به عنوان ابزاری معتبر استفاده نمود.