مقایسه آگاهیِ واج شناختی، حافظۀ دیداری و سرعت نام گذاری واژه در دانش‌‌آموزان نارساخوانِ تحولیِ ادراکی و زبان شناختی با عادی

چکیده:

نارساخوانی، به عنوان یک ناتوانی یادگیری رایج، توانایی­های پردازش زبان و خواندن دانش ­آموزان را تحت تأثیر قرار می­دهد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه آگاهی واج‌شناختی، حافظه دیداری و سرعت نام­گذاری واژه در دانش‌آموزان نارساخوان تحولی ادراکی و زبان‌شناختی با دانش­ آموزان عادی انجام شد. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع علی-مقایسه‌ای بود. جامعۀ ‌آماری پژوهش، شامل کلیۀ دانش­آموزان دختر و پسر پایه اول و دوم ابتدایی در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ در شهر فردوس بود. از این میان، ۴۵ نفر (در ۳ گروه 15 نفره) از طریق روش نمونه ­گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل ماتریس‌های پیش‌رونده ریون، آزمون ارزیابی توانایی خواندن فارسی_ سطح یک، پرسشنامه غربالگری اختلال یادگیری ویژه، آزمون ارزیابی آگاهی واج‌شناختی، دو خرده آزمون سواد و مقدار سرعت نام‌گذاری ویرایش پنجم هوش وکسلر کودکان و آزمون تصاویر درهم آندره ری بود. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره و نرم‌افزار SPPS نسخه ۲۵ استفاده شد. نتایج نشان داد که بین متغیرهای شناختی (آگاهی واج‌شناختی، حافظه دیداری و سرعت نامیدن واژه) در گروه­ های نارساخوان ادراکی و زبان‌شناختی تفاوت معناداری وجود داشت. همچنین در هر سه متغیر میان کودکان عادی با نارساخوان‌ها تفاوت وجود داشت. با توجه به یافته ‏های پژوهش می‌توان گفت نارساخوان‌های گروه زبان‌شناختی در دو متغیر آگاهی واج‌شناختی و حافظه دیداری نسبت به گروه نارساخوان‌های ادراکی و کودکان عادی عملکرد ضعیفی دارند. همچنین نارساخوان‌های ادراکی در متغیر سرعت نام‌گذاری واژه، عملکرد ضعیف‌تری نسبت به گروه نارساخوان‌های زبان‌شناختی و کودکان عادی داشتند.