Authors | مجتبی خلیفه,ستاره غفاری بیجار |
---|---|
Journal | تاریخ و تمدن اسلامی |
Page number | ۳-۲۳ |
Serial number | ۱۶ |
Volume number | ۳۳ |
Paper Type | Full Paper |
Published At | ۲۰۲۱ |
Journal Grade | Scientific - research |
Journal Type | Typographic |
Journal Country | Iran, Islamic Republic Of |
Journal Index | isc |
Abstract
عبدالحی گَردیزی نویسنده زینالاخبار یا تاریخ گردیزی از جمله آخرین مورخان دوره نخست غزنوی است. این مقاله بر آن است تا رویکرد و روش گردیزی در تاریخنگاری را واکاود و بازنماید. اگرچه گردیزی به ظاهر تاریخ خود را در شمایل تاریخی عمومی نگاشته، اما بخشهایی از آن تاریخ سلسلهای و محلّی است. گردیزی برخلاف بسیاری از مورخان سنتی و احتمالا متأثر از رویکرد و آثار ابوریحان بیرونی به موضوعات و مباحث اجتماعی و قوم شناسی پرداخته و در این زمینه گزارشهای ارزنده و سودمندی به دست دادهاست. در روایتهای گردیزی گاه رگه هایی از تساهل مذهبی را میتوان یافت؛ اگرچه رویکرد اعتقادی او نسبت به ادیان و مذاهب دیگر بی طرفانه نیست، اما نسبت به مورخان معاصراش تعصب مذهبی کمتری داشته است. گردیزی در برخی مواضع، هرچند گاه سطحی، دست به تبیین و تحلیل و نقد زدهاست، در نتیجه وی در برابر رویکرد عقلانی و نقلی موضعی میانه را برگزیدهاست. نقطه ضعف گردیزی پایبندی بیش از حد به خلاصه نویسی است. کلیدواژهها
tags: گردیزی؛ زینالاخبار؛ تاریخنگاری اسلامی؛ تاریخنگاری فارسی؛ رویکرد اجتماعی