تعیین ضریب گیاهی و نیاز آبی گیاه کینوا به روش لایسیمتری در دشت بیرجند

Abstract

برآورد مقادیر تبخیر و تعرق پتانسیل برای محاسبهی نیاز آبی در راستای برنامهریزی کشاورزی برای محصولات مختلف، از اهمیت زیادی برخوردار است. بدین منظور در پژوهش حاضر، برای تعیین ضریب گیاهی و نیاز آبی کینوا به روش لایسیمتری، از سه لایسیمتر زهکشدار از جنس پلیاتیلن و کاملاً آببندی شده با قطر 06سانتیمتر و ارتفاع 066سانتیمتر استفاده گردید. بذور کینوا رقم تیتیکاکا در تاریخ هفت اردیبهشت ماه سال 0911با احتساب 06بوته در مترمربع به عنوان تراکم مطلوب، کشت شد. میزان رطوبت خاک با دستگاه TDRو آب خروجی زهکش در هر لایسیمتر قبل از آبیاری اندازهگیری گردید. به منظور سنجش تبخیر و تعرق مرجع از معادلات پنمن- مانتیث، بلانی- کریدل (مبتنی بر درجه حرارت) و پریستلی- تیلور (مبتنی بر تشعشع) استفاده شد. نتایج نشان داد که مجموع میزان تبخیر و تعرق مرجع در طول فصل رشد به روش پنمن- مانتیث ( 026 )EToمیلیمتر، به روش بلانی-کریدل، 180میلیمتر و به روش پریستلی- تیلور 017میلیمتر بود و مجموع تبخیر و تعرق گیاه کینوا ( )ETcبا روش لایسیمتری، 119میلیمتر محاسبه شد. همچنین مقدار ضریب گیاهی کینوا ( )Kcدر مرحله اول (دوره 20روزه)، مرحله دوم (دوره 20روزه)، مرحله سوم (دوره 98روزه) و مرحله چهارم رشد کینوا (دوره 97 روزه) در روش پنمن- مانتیث به ترتیب برابر با 0/69 ،6/00 ،6/72و ،6/00در روش بلانی- کریدل به ترتیب ،6/17 0/28 ،6/88و 6/82و در روش پریستلی- تیلور به ترتیب 6/10 ،6/02 ،6/76و 6/08بود. نتایج نشان میدهد که روش پنمن- مانتیث به عنوان بهترین روش، میتواند ملاکی برای تعیین ضریب تبخیر و تعرق مرجع در منطقه قرار گیرد ولی روش بلانی- کریدل نیاز به واسنجی در منطقه دارد