ارزیابی راندمان سیستم آبیاری کرتی در مزرعه دشت مختاران خوسف استان خراسان جنوبی

چکیده مقاله

در کشور ایران بیش از 90 درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می گردد و صرفه جویی در میزان آب مصرفی یکی از بهترین راهها برای حفظ منابع آب می باشد. بنابراین بهبود راندمان و مدیریت آب مورد استفاده در مزارع، رویکردی مناسب به منظور تحقق این امر است. آبیاری سطحی که جریان آب با نیروی ثقل در سطح زمین جریان یافته و جذب خاک می گردد از متداولترین روشهای آبیاری می باشد. در این نوع آبیاری، تسطیح، یکپارچه سازی، تجهیز و نوسازی مزارع و ابعاد زمین، دبی ورودی، زمان قطع جریان و حجم آبیاری را می توان از جمله عوامل مؤثر در تلفات آب برشمرد و انتخاب بهینه و دقیق پارامترهای مذکور در افزایش راندمان این نوع آبیاری نقشی اساسی دارند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی راندمان سیستم آبیاری کرتی که یکی از انواع مختلف آبیاری سطحی می باشد در مزارع دشت مختاران واقع در استان خراسان جنوبی انجام پذیرفت و پس از جمع آوری میدانی داده ها و انجام عملیات ارزیابی و تعیین راندمان ها، نتایج این پژوهش نشان داد کمترین مقدار راندمان کاربرد مربوط به آبیاری 2 به میزان %49/66 است که می توان دلیل این امر را بیش آبیاری توسط کشاورز و نفوذ عمقی آب آبیاری به منطقه ای خارج از دسترسی ریشه گیاهدانست. با توجه به نتایج بدست آمده پیشنهاد می گردد کشاورزان در مراحل مختلف رشد با کنترل دبی و یا زمان قطع جریان، میزان آب موردنیاز در هر دوره رشد را در اختیار گیاه قرار داده تا عالوه برافزایش راندمان آبیاری از اتالف آب در مراحل ابتدایی رشد جلوگیری گردد