بررسی روند رویدادهای اقلیمی حدی در استان خراسان جنوبی

چکیده مقاله

در سال‌های اخیر توجه به رویدادهای حدی (خشک‌سالی‌ها، سیل‌ها و امواج شدید گرمایی)، نه‌تنها به علت پیامدهای آن در بخش کشاورزی بلکه به منزله نشانگرهای تغییر اقلیم، اهمیت زیادی پیدا کرده است. افزایش غلظت گازهای گلخانه‌ای منجر به گرمایش جهانی و در نتیجه، تغییر در الگوی وقوع رویدادهای حدی اقلیمی شده است. در این پژوهش، 28 نمایه معرف وقایع حدی پیشنهادی پروژه مشترک مابین سازمان جهانی هواشناسی، کمیسیون اقلیم‌شناسی، گروه تغییرپذیری و پیش‌بینی‌پذیری اقلیم و برنامه تحقیقات جهانی در زمینه پایش و آشکارسازی تغییر اقلیم ازسری‌های زمانی روزانه دما و بارش 12 ایستگاه هواشناسی استان خراسان جنوبی در دوره آماری 2016-1992 محاسبه شدند. سپس، آزمون ناپارامتری من-کندال برای بررسی وجود و یا عدم وجود روند نمایه‌های حدی به کار رفت. نتایج نشان دادند که روند افزایش نمایه‌های حدی گرم و کاهش نمایه‌های حدی سرد در اکثر ایستگاه‌ها مشهود است به طوری‌که نمایه تعداد روزهای تابستانی که دمای حداکثر هوا بالاتر از 25 درجه سلسیوس است (SU25)، در کلیه ایستگاه‌ها دارای روند افزایشی و نمایه شب‌های سرد (TN10P) در اکثر ایستگاه‌ها دارای روند کاهشی است. همچنین به دلیل پراکندگی زیاد و میزان کم بارش در اغلب ایستگاه‌ها الگوی بارش منطقه‌ای مشخصی قابل ‌ارائه نیست ولی در کلیه ایستگاه‌ها روند کاهش بارش وجود دارد، به طوری‌که بارش‌های بالاتر از یک میلی‌متر در شمال و مرکز استان دارای روند کاهشی معناداری می‌باشند.