ارزیابی اثر فاضلاب شهری و زمان آبیاری بر واکنش‌های کمی و کیفی گیاه زعفران (Crocus sativus L.)

چکیده مقاله

زعفران گیاهی استراتژیک تلقی می‌شود که ارزش کمی و کیفی آن می‌تواند بر اقتصاد کشاورزی مناطق کم‌آب حائز اهمیت باشد. بدین منظور تحقیقی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با دو فاکتور نوع منبع آبیاری (آب چاه W1 و پساب تصفیه شده فاضلاب شهری W2) و زمان آبیاری (عرف منطقه یا 15 مهر T1، 15 روز تاخیر T2 و 30 روز تاخیر T3) انجام شد. نتایج میانگین مربعات نشان دادند، صفات کمی (تعدادگل، وزن تازه گل، وزن خشک کلاله، وزن خشک خامه و شاخص درشتی گل) زعفران در فاکتور زمان آبیاری، نوع منبع آبیاری و تقابل دو فاکتور فاقد ارتباط معنی‌دار شده و نتایج میانگین مربعات صفات کیفی (پیروکسین،کروسین، سافرانال، رطوبت، کپک و میکروارگانیسم کل) زعفران در فاکتور زمان آبیاری و تقابل زمان آبیاری در نوع منبع آبیاری غیر معنی‌دار شدند ولی صفات رطوبت و میکروارگانیسم کل در صفت نوع منبع آبیاری در سطح یک درصد معنی‌دار شدند. نتایج نشان دادند بیش‌ترین مقدار برای صفات کمی تعداد گل و وزن خشک کلاله برای تیمار W1T1 به ترتیب با مقادیر51 عدد گل در یک متر مربع و 79/0 گرم در یک متر مربع شد. همچنین برای صفات کیفی کروسین، سافرانال و میکروارگانیسم کل تیمار W2T3 به ترتیب با مقادیر 261 و 6/32 (حداکثر جذب ) و 203333 عدد در هر گرم بیشترین مقدار در بین تیمارهای تحقیق بدست آمد.