بررسی ردپای اقتصادی آب محصول زعفران در اقلیم شهرستان تربت حیدریه

چکیده مقاله

هر محصول در زنجیره تولید دارای فرآیند زمانی و مکانی خاصی میباشد. این زنجیره وسعتی محلی تا جهانی دارد که در آن، آب مصرف و ناپدید می شود. در این میان زعفران یکی از مهمترین محصوالت بخش کشاورزی ایران در مناطق خشک و نیمهخشک است که اهمیت زیادی جهت ارزآوری در راستای تحقق برنامههای توسعه مبنی بر افزایش صادرات غیر نفتی دارد و محاسبه ارزش ریالی آب مصرفی آن در زنجیره تولید حائز اهمیت است. در این تحقیق به محاسبه مقادیر ردپای آب در تولید زعفران و مقایسه بهای تمام شده زعفران براساس مقادیر آب سبز، آبی و خاکستری در سه منطقه مهم تولیدی شامل دشت رخ شهرستان تربت حیدریه 1R، دشت زاوه 2R و دشت مرکزی تربت حیدریه 3R برپایه اطالعات میدانی پرداخته شده است. نتایج نشان داد مقدار آب آبی در مناطق 1R، 2R و 3R به ترتیب ،74 79/5 و 83 درصد از کل آب مصرفی بوده است. همچنین ارزش اقتصادی آب مصرفی به ازای هر کیلوگرم زعفران در مناطق 1R، 2R و3R به ترتیب ،69 158 و 107 دالر بدست آمده است. برایناساس استنباط می شود که شرایط اقلیمی، مدیریت آبیاری و موجودیت منابع آب مورد نیاز جهت آبیاری به موقع سبب کاهش مصرف آب آبی و در نتیجه کاهش ارزش ریالی آب مصرفی به ازای هر کیلوگرم محصول گردیده اند