آغاز امارت اسحاق بن احمد سامانی ( ۳۰۱ ه.ق.) در سمرقند با استناد بر شواهد سک هشناسی

Abstract

چکیده پس از کشته شدن «احمدب ناسماعیل 301-295( » ه .ق.(، ه مزمان «اسحا قب ناحمد »، بزرگ خاندان «سامانی » و «نصرب ناحمد 331-301( » ه .ق.(، فرزند خردسال «امیراحمد » به ادعای امارت برخاستند که درنهایت به نزاع و پیروزی نصر خردسال انجامید. از آنجای یکه کتب تاریخی مطالب پراکنده و متفاوتی در این باب داشته، علم سکه شناسی م یتواند اطلاعات ارزشمندی را برای رفع این تفاقضات در اختیار محققین قرار دهد؛ پس پایه و مبنای اصلی این مقاله را داده های سک هشناختی، به ویژه فَلسی شاخص از «امیراسحاق » تشکیل م یدهد که نام امیر درگذشته، «اسماعی لبن احمد 295-279( » ه .ق.( را نیز بر خود جای داده و به تاریخ 301 ه .ق. در شهر سمرقند به ضرب رسید ه است. پرس شهای اصلی این پژوهش عبارتنداز: 1. چگونه می توان با استفاده از سکه مسین امیراسحاق )ضرب سمرقند به سال 301 ه .ق.( بخشی از تاریخ آن عصر را بازسازی نمود؟ 2. نام امیر درگذشته، اسماعیل به چه علت بر این نوع سکه نقر گردیده و در مشروعیت یافتن اسحاق چه نقشی داشته است؟ این مقاله بر آن است تا علاو هبر معرفی این سکۀ شاخص که برای نخستی نبار انجام م یگردد، با رویکرد باستا نشناسی ادراکی و رهیافت تاریخی به بازسازی و مشخص ساختن علل برخی از حوادث با همراهی داد ههای سک هشناختی در کنار متون تاریخی بپردازد. برآیند اصلی این پژوهش، مسألۀ مشروعیت یافتن امیراسحاق از جانب خلافت بغداد بود که م یتوان نتیجه یافت، این سکه در خال فرآیند مشروعی تیابی امارت اسحاق از جانب خلافت عباسی، به ضرب رسیده و از آنجا که ضرب سکه نشانی از قدر تیافتن محسوب م یشده و مشروعیت وی برای امارت نیز در دست اقدام بوده، آوردن نام امیر ماضی