بررسی ساز وکارهای های اثرگذار بر مدیریت پایدار منابع آب کشاورزی از طریق تشکلهای آب بران

Abstract

تعاونی¬های آب¬بران در راستای بهره¬گیری از توانمندی¬های مردمی و جلب مشارکت کشاورزان در سرمایه گذاری و استحصال و مهارآب¬های سطحی تشکیل شده است. اما به دلیل مشکلاتی از جمله وجود خرده مالکی، نداشتن حق آبه کافی، آگاهی اندک کشاورزان و مشارکت پایین آنها در بسیاری از موارد نتوانسته اند به اهداف خود دست یابند. تحقیق حاضر، با هدف بررسی سازوکارهای اثرگذار بر مدیریت پایدار تعاونی آب بران سد تبارک شهرستان قوچان انجام گرفته است. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه بود که روایی آن به وسیله پانل متخصصان و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای بخش¬های مختلف پرسشنامه احراز گردید (94/0). یافته¬های تحقیق نشان داد از میان سازوکارهای آموزشی- ترویجی (شناخت و آگاهی اعضای تعاونی آب¬بران نسبت به ارکان تعاونی آب¬بران و وظایف آن)، سازوکارهای اقتصادی (توانمندی تعاونی آب بران برای ارائه تخفیف مناسب درآب¬بها به اعضای خود)، سازوکارهای حمایتی (پایبند بودن نهادها و سازمان-های حمایت کننده، به تعهدات خود در قبال تعاونی آب بران)، سازوکارهای قانونی (تدوین سیاست¬های اصولی برای یکپارچه سازی اراضی تحت پوشش تعاونی)، سازوکارهای فنی (بهره¬برداری از شبکه¬های اصلی پس از اجرای شبکه¬های فرعی و اتمام طرح) به عنوان مهمترین گویه¬های تاثیرگذار شناخته شدند. همچنین نتایج بدست آمده از تحلیل رگرسیون به روش گام به گام نشان داد از میان سازوکارهای مورد بررسی، سازوکارهای فنی، سازوکارهای آموزشی و حمایتی توانستند 3/72 درصد از واریانس را تبیین کنند.