شبیه‌سازی رطوبت خاک و عملکرد گندم با مدلAquaCrop در شرایط مزرعه‌ای دشت نیشابور

چکیده مقاله

این تحقیق به منظور شبیهسازی اجزای بیلان آب در مقیاس مزرعهای، پیشبینی رطوبت در نیمرخ خاک، و هم چنین عملکرد دانه در مزارع تحت آبیاری گندم در دشت نیشابور انجام شد. در این راستا، تعداد سه مزرعه در نقاط مختلف دشت انتخاب گردید. دادههای ورودی مدل AquaCrop شامل پارامتر های هوا، خاک، گیاه و عملیات زراعی در هر کدام از مزارع جداگانه جمعآوری گردید و سپس اطلاعات مورد نیاز مدل و ویژگیهای زراعی گندم واسنجی شد. اندازه گیری رطوبت خاک مزارع 03 ( سانتی متر و در پنج نوبت در فصل زراعی انجام شد. برای ارزیابی کارآیی مدل از - 03 و 03 -03 ،3- از سه عمق ) 03 آمارههای متوسط خطای ریشة میانگین مربعات ( RMSE (، کارآیی مدل ) EF ( و خطای برآورد ) eP ( استفاده شد. نتایج حاصل از شبیهسازی رطوبت در نیمرخ خاک نشان داد که مدل مزبور مقدار رطوبت را در عمقها و زمانهای مختلف به خوبی شبیه سازی میکند. نتایج تحقیق نشان داد که آماره های ارزیابی کارآیی مدل در مرحله واسنجی برای شبیهسازی رطوبت خاک 3/ در همه مزارع بهترتیب 300 <RMSE< 3/09 ،3/300 <EF< 3/03 و 91 <eP< 0/5 درصد بود. این مقادیر در مرحله 3/ اعتبارسنجی مدل 309 <RMSE< 3/01 ،3/305 <EF< 3/00 و 90 <eP< 0/0 درصد حاصل گردید. حداقل وحداکثر درصد خطای شبیه سازی مدل برای عملکرد دانه و کارآیی مصرف آب در همه مزارع تحت مدیریت کشاورز به ترتیب 1% بود. با توجه به نتایج تحقیق، مدل /0-% %1-%0/0 و 0 AquaCrop قادر است میزان رطوبت خاک، عملکرد دانه و کارآیی مصرف آب را در شرایط مشابه این مزارع با دقت قابل قبولی شبیه سازی نماید.