فلسفه تربیت معلم از منظر سقراط، کانت و ملاصدرا

Abstract

بررسی مسئله تعلیم و تربیت و آگاهی از اولین مربیان در طول تاریخ بسیار دشوار است. برخی از اندیشمندان نگاهی ویژه به تعلیم و تربیت داشته ¬اند و خود را وقف تربیت افراد کرده¬ اند. دراین پژوهش به بررسی این مسئله خواهیم پرداخت که چه تمایز و تشابهی میان نظریات سقراط، کانت و ملاصدرا به موضوع تعلیم و تربیت وجود دارد؟ نگاه این دانشمندان در تعلیم و تربیت جهت رسیدن به کمال متربیان است. اما دراین میان تعارضاتی نیز به چشم می¬خورد. افرادی که به ظاهر خود را معلم می¬دانستند و سعی در تعلیم و تربیت داشته اند. سقراط با شهامت در برابر این افراد که خود را سوفیست نامیده بودند ایستادگی کرد. سقراط معلمی را که به پیرایه درون فرد بپردازد معلمی شایسته می¬خواند و کار اصلی معلم را همین موضوع قلمداد می¬کند. وی معلم را کسی می¬داند که با اسلوب دیالکیتک شاگرد را به حقیقت برساند. از نگاه کانت هر انسانی توسط افراد دیگر تربیت می¬شود و این معلم است که فرد را به سمت کمالاتش همراهی می¬کند. او غایت اصلی تعلیم و تربیت را رسیدن به استقلال فرد در پرورش عقل می¬خواند و خود آگاهی فرد را نیز حاصل آن می¬داند. ملاصدرا حرکت جوهری را در رسیدن به کمال آدمی موثر می¬داند. حرکت جوهری که متوسل به تعلیم و تربیت انجام گیرد وصول به کمال آدمی را تسهیل می¬کند. در اندیشه ملاصدرا، مربی توجه به باطن متربیان را برتر از ظاهر می¬داند. مربی در صورت پذیری سجایای اخلاقی در شاگردان نقش بسزایی ایفا می¬کند.