سنجش وتحلیل حکمروایی خوب در نواحی روستایی، موردمطالعه: شهرستان زیرکوه

Abstract

حکمروایی خوب الگوی مدیریتی نوین جهت حل چالش‌های فراروی توسعه‌ی روستایی است و شاخص‌های آن پیشران و لازمه‌ی توسعه پایدار روستایی به‌حساب می‌آید؛ براین‌اساس، پژوهش حاضر با هدف سنجش و تحلیل وضعیت حکمروایی خوب در سکونتگاه‌های روستایی شهرستان زیرکوه انجام‌گرفته است. این تحقیق، از نظر هدف، کاربردی و ماهیت آن توصیفی ـ تحلیلی است. روش نمونه‌گیری، احتمالی و از نوع طبقه‌ای ـ تصادفی بوده است. جامعه‌ی آماری مورد مطالعه روستاهای بالای 50 خانوار شهرستان زیرکوه (شامل 46 روستا با 7220 خانوار) بوده که، با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه‌ی 373 خانوار به دست آمد. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌ی محقق‌ساخته شامل 8 شاخص در قالب 75 گویه است. پایایی ابزار اندازه‌گیری برای شاخص‌های پژوهش براساس آلفای کرونباخ بین 0/901 تا 0/787 محاسبه شد. جهت تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها، از آماره‌های توصیفی مانند میانگین، انحراف معیار و برای تحلیل استنباطی نیز از آزمون تی‌ تک‌نمونه‌ای استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که از میان شاخص‌های هشت‌گانه‌ی حکمروایی خوب، مشارکت با میانگین3/4، قانون‌محوری 3/28، پاسخ‌گویی و اجماع‌محوری با میانگین 3/11 در وضعیت نسبتاً مطلوب و دیگر شاخص‌ها پایین‌تر از حد مطلوب عددی آزمون(میانگین 3) ارزیابی شد. شاخص مشارکت دارای بالاترین میانگین (3/4) و شاخص‌های شفافیت و مسئولیت‌پذیری دارای پایین‌ترین میانگین (2/45) است. به طور کلی، نواحی روستایی شهرستان زیرکوه از حیث شاخص‌های حکمروایی خوب در وضعیت نامطلوبی قرار دارند؛ با این حال از منظر جامعه‌ی محلی شاخص‌های مشارکت، قانون‌محوری، پاسخ‌گویی در حد نسبتاً مطلوب و سایر شاخص‌ها (مسئولیت‌پذیری، اجماع‌محوری، شفافیت، کارایی و اثربخشی، عدالت‌محوری) پایین‌تر از حد مطلوب عددی آزمون ارزیابی شد.