ارزیابی آسی بپذیری سکونتگا ههای روستایی در مقابل مخاطرات محیطی(مور دمطالعه: شهرستا نهای بیرجند و خوسف)

چکیده مقاله

رفتار مخاطرات طبیعی در طی زمان منجر به تخریب بنیا نهای طبیعی و انسا نساخت نقاط روستایی م یگردد. تحلیل فضایی مخاطرات و ارتباط آن با محیط انسا نساخت م یتواند درک فضایی ما را نسبت به روابط فضایی تبیین کند. شهرستا نهای بیرجند و خوسف یکی از مناطق ناپایدار جمعیتی طی دو دهه اخیر بود هاند. مخاطرات محیطی مانند خشکسالی، بحران آب و ریزگردها پیشران ناپایداری این روستاها شده و باعث تخلیه جمعیت روستایی در این منطقه گشت هاند. این پژوهش با رویکردی کاربردی به ارزیابی مخاطرات محیطی محدوده موردمطالعه پرداخته و نقش آ نها را در ناپایداری روستاهای منطقه بررسی نموده است. برای انجام این پژوهش نخست به ایجاد پایگاه داد های مه مترین مخاطرات محیطی )خشکسالی، زلزله، یخبندان، گردوغبار، شوری و سختی آب( در محیط جی.آی.اس صورت گرفت و با استفاده از رو شهای وزن دهی فازی نقشه نهایی مخاطرات محدوده تهیه و نقاط داغ و سرد آن شناسایی و الگوهای خطر آشکار شد. سپس پایگاه جمعیتی 540 روستای منطقه برای شش دوره سرشماری ) 1395 - 1355 ( با استفاده از نظرسنجی درباره شدت، فراوانی مخاطرات و میزان تا بآوری روستایی با تهیه پرسشنامه تخصصی ویژگ یهای مخاطرات محیطی منطقه واکاوی گردید. نتایج نشان م یدهد که 250 روستا دارای رشد جمعیتی صفر و منفی م یباشند. مناطق جنوبی و شمالی منطقه دارای شدت آسی بپذیری بالایی هستند. همچنین 47 درصد از منطقه در پهنه خطرپذیری شدید قرار دارند که مشتمل بر 67 سکونتگاه است در این پهنه واقع گردید هاند.