تأملی بر فقه اللغه و دقایق کاربرد آن در حوزه ی مطالعات تاریخ هنر نمونه‌های مورد مطالعه: بته جقه، چفد پنج او هفت، چارباغ

Abstract

پژوهشــگران در خصوص تدوین تاریخ هنر همواره با مشــکالت فراوانی مواجه هســتند. در این بین فقه اللغه در کنار ســایر روش های مطالعه و بررســی تاریخ هنر می تواند به پژوهشگران در بازگشایی برخی گره ها و گاهی جبران کمبود شواهد و مدارک کمک کند. فقهاللغه به معنای درک درست معنا و مفهوم واژگان یک زبان، میتواند به عنوان یک روش مطالعۀ میان رشته ای، جهت دستیابی به درک صحیح معنا و مفهوم واژگان و اصطالحات هنری به کار گرفته شــود. در این راستا، پژوهشگر بایستی میان دانش خویش در حیطۀ هنر و آثار هنری با یافته هایش در حــوزۀ ادبیات و علوم ادبی مرتبط با فقهاللغه ارتباطی صحیــح برقرار کند. اگرچه اینروش دارای قابلیتها و کاربردهای بســیار در پژوهش هنر اســت، اما به کارگیری آن نیازمند پرهیز از نکاتی است که اگر مراعات نشود، منجر به انحراف پژوهشگر از مسیر صحیح تحقیق خواهد شد. برخی از این موارد عبارتند از سطحی نگری، عدم آشنایی کامل پژوهشگران حوزۀ هنر با علوم ادبی و فقه اللغه، عدم توجه به تحوالت تاریخی، عدم توجه به زبانها و فرهنگهای محلی و غیره. در این پژوهش ســه نمونه موردمطالعه و بررســی قرار گرفته اند و نکات از لابه لای این نمونه ها استخراج شده است. فرضیۀ پژوهش بر این امر استوار است که فقه اللغه بهمثابه درک و فهم درست معنای لغات و اصطلاحات و اندیشــیدن دربارۀ معنای نام اشــیاء هنری تاریخی می توانــد به عنوان یکی از انواع روش های مطالعه و پژوهش دربارۀ صورت و معنای آثار هنری تاریخی به کار رود. این پژوهش به معرفی روش فقه-اللغه و ظرایف بهکارگیری آن در پژوهش هنر می پردازد که به روش انتقادی مطرح شــده اســت. گردآوری داده ها به روش مطالعات کتابخانه ای و جستجوی اینترنتی انجام گرفته است.