اثر برهمکنش تنش شوری و مس بر رشد و توان گیاه‌پالایی گیاه جارو (.Bassia scoparia L)

Abstract

در برخی از نواحی شور به دلیل فعالیت‌های صنعتی، آلاینده‌هایی مانند فلزات سنگین گسترش یافته است. گیاهان شورزی می‌توانند برای گیاه‌پالایی این نواحی مفید باشند. به‌منظور بررسی اثر شوری و فلز سنگین مس و اثر برهمکنش آن‌ها بر گیاه شورزی جارو (.Bassia scoparia L)، دو آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه هیدروپونیک دانشگاه بیرجند انجام شد. در آزمایش اول، آثار اصلی و برهمکنش پنج سطح شوری (صفر، 100، 200، 300 و 400 میلی‌مولار) و پنج غلظت فلز سنگین مس (صفر، 50، 100، 200 و 300 میلی‌گرم بر لیتر) بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر جارو مورد سنجش قرار گرفت. نتایج این آزمایش نشان داد که افزایش شوری و غلظت مس تأثیر منفی معنی‌داری بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌های جارو دارد. در آزمایش دوم، در کشت گلدانی اثر سه سطح شوری (صفر، 100 و 300 میلی‌مولار) و سه غلظت مس (صفر، 50 و 100 میلی‌گرم بر لیتر) بر صفات رشدی و غلظت ‌سدیم و مس در ریشه و شاخساره مورد بررسی قرار گرفت. شوری به‌طور معنی‌داری غلظت سدیم را در ریشه و شاخساره افزایش داد اما تأثیری بر غلظت مس در ریشه و شاخساره نداشت. تحت تأثیر غلظت مس در محیط ریشه، غلظت این فلز در ریشه و شاخساره افزایش یافت. با این وجود، گیاه جارو به دلیل داشتن ضرایب انباشتگی کم‌تر از یک، برای استخراج گیاهی فلز سنگین مس مناسب به‌نظر نمی‌رسد، هر چند با دارا بودن زی‌توده مناسب و جذب قابل توجه مس در ریشه می‌تواند برای تثبیت این فلز مورد استفاده قرار گیرد.