توسعه روش DRASTIC با در نظر گرفتن کاربری اراضی به‌منظور تحلیل پتانسیل آلودگی آبخوان مناطق نیمه‌خشک

Abstract

ارزیابی آسیب‌پذیری آب‌های زیرزمینی باهدف اولویت‌بندی این منابع از منظر بهره‌برداری، مدیریت و کنترل میزان آلودگی‌های واردشده در مناطق مختلف دارای اهمیت می‌باشد. هدف از این پژوهش ارزیابی آسیب‌پذیری کیفی آبخوان دشت بیرجند با استفاده از مدل DRASTIC-LU می‌باشد. در این پژوهش مدل پایه DRASTIC با پارامتر کاربری اراضی توسعه‌یافته، استفاده شده است. در این روش پارامترهای مدل پایه شامل عمق آب زیرزمینی، تغذیه خالص، محیط آبخوان، جنس خاک، توپوگرافی، مواد تشکیل‌دهنده منطقه غیراشباع و هدایت هیدرولیکی به همراه پارامتر کاربری اراضی به‌عنوان توسعه مدل براساس وزن¬های استاندارد، در محیط GIS تحلیل و نقشه پهنه¬بندی آسیب¬پذیری تهیه گردید. نقشه پهنه‌بندی آسیب‌پذیری مدل DRASTIC-LU، نشان داد که 27/62، 07/25، 17/10 و 38/2 % از مساحت منطقه به ترتیب دارای آسیب‌پذیری کم تا متوسط، متوسط تا زیاد، کم‌ و زیاد است. در این تحقیق تحلیل حساسیت مدل مورد استفاده جهت ارزیابی وزن‌های اختصاص‌یافته صورت گرفته است. همچنین جهت صحت سنجی مدل، همبستگی مدل با غلظت نیترات انجام شد که همبستگی 86 % به‌دست‌آمده، نشان‌دهنده همبستگی مناسب این مدل با غلظت نیترات به‌عنوان شاخص آلودگی آب‌های زیرزمینی است.