مطالعه شرایط محیطی حاکم بر محوطه باستانی با استفاده از آنالیز رسوب¬شناسی رسوبات آبرفتی کواترنری (مطالعه موردی: تپه باستانی گبری مود، خراسان جنوبی) مریم مرتضوی مهریزی۱

چکیده مقاله

محوطه باستانی گبری مود با مختصات جغرافیایی ʺ29 ʹ44 ˚32 عرض شمالی و ʺ05 ʹ31 ˚59 طول شرقی، در 29 کیلومتری جنوب¬شرقی شهرستان بیرجند و 5/3 کیلومتری شمال شهرستان مود واقع شده است. مطالعه رسوب¬شناسی رسوبات کواترنری سطح محوطه و پادگانه¬های آبرفتی مجاور آن، به منظور بررسی فرآیندهای رسوبگذاری مؤثر بر محوطه صورت گرفته است. بررسی نتایج دانه¬سنجی و پارامترهای نمونه¬های رسوبی محوطه گبری مود و پادگانه آبرفتی رودخانه مود در مجاورت محوطه، تشابه نمونه¬های فرهنگی با نمونه¬های طبیعی رودخانه¬ای را نشان می¬دهد. تغییرات پارامترهای بافتی این نمونه¬ها بیانگر شرایط رسوبگذاری متفاوت و وجود نوسانات سیلابی طی رسوبگذاری است. با توجه به وجود سیکل¬های به سمت بالاریزشونده در این رسوبات بنظر می¬رسد دوره¬های مختلف سیلابی بسته به تغییر دوره¬های آب و هوایی خشک و مرطوب رودخانه مجاور محوطه و دشت سیلابی آن را متأثر ساخته و سبب نهشته¬شدن رسوبات محوطه گبری مود در زمان-های مختلف شده است.