تحلیل فراوانی درصد ناهنجاری بارش و خشک سالی دبی جریان با استفاده از توابع مفصل

Abstract

هدف از تحقیق حاضر، تحلیل فراوانی توام درصد ناهنجاری بارش به عنوان شاخص خشک¬سالی هواشناسی و دبی جریان در ایستگاه چالخماز واقع در حوضه آبریز زرینه رود در جنوب دریاچه ارومیه در دوره آماری 2016-1995 می¬باشد که بر پایه مدت دوام شاخص¬های یاد شده می¬باشد. نتایج بررسی توابع مفصل مورد بررسی در حوضه آبریز زرینه رود نشان داد که بر اساس معیارهای ارزیابی، تابع مفصل فرانک وابستگی بین دو متغیر مدت درصد ناهنجاری و مدت خشک‌‌سالی هیدرولوژی را به خوبی توصیف می‌‌نماید. در ایستگاه چالخماز، انتظار مدت دوام خشک‌‌سالی 4 تا 7 ماه برای متغیر هیدرولوژیکی و 9 تا 12 ماه برای متغیر هواشناسی در سال‌‌های پیش رو دور از واقعیت نیست. نتایج بررسی دوره بازگشت توام مشخصه¬های خشک¬سالی نشان داد که در مورد فراوانی توام شاخص خشکسالی دبی جریان، با افزایش شدت خشک‌‌سالی، دوره بازگشت نیز افزایش می‌‌یابد. تحلیل فراوانی توام مشخصه¬های خشک¬سالی نشان می‌‌دهد که چگونه می‌‌توان با استفاده از احتمالات توام، مشخصه¬های خشک‌‌سالی هواشناسی و هیدرولوژی را در یک ایستگاه به صورت همزمان تعیین نمود. این امر می‌‌تواند اطلاعات بسیار مفیدی را در ارتباط با رفتار احتمالاتی مشخصه¬های خشک‌‌سالی به منظور بهره‌‌برداری بهینه از آبهای سطحی در اختیار کاربران و محققان قرار دهد. به ازای مدت خشک‌‌سالی مشخص هواشناسی در یک ایستگاه، مدت دوام خشک‌‌سالی هیدرولوژی را در ایستگاه هیدرومتری را بر اساس احتمال وقوع شرطی و نیز دوره‌‌های بازگشت توام معین می¬توان تعیین نمود.