مدیریت خشکسالی هیدروژئولوژیکی بر پایه شاخص چندمتغیره HDMI

چکیده مقاله

در این پژوهش سعی شده است که با استفاده از مقادیر ماهانه دبی برداشت چاههای کشاورزی، تراز سطح ایستابی و مقادیر کیفی هدایت الکتریکی مناطقی از استان خراسان جنوبی در سال آبی 1393 - 1392 ، محدودیتهای بهرهبرداری از دشت موردبررسی قرار گیرد. در این راستا، از تلفیق شاخصهای منبع آب زیرزمینی، هدایت الکتریکی اصلاحشده و دبی برداشت استانداردشده استفاده شد. در نهایت جهت مدیریت خشکسالی آب زیرزمینی و بررسی خشکسالی هیدروژئولوژیکی از شاخص مدیریت خشکسالی هیدروژئولوژیکی HDMI استفاده شد. شاخص HDMI یکی از شاخصهای مفید و کاربردی در این زمینه میباشد که کمتر موردبررسی قرارگرفته است. نتایج نشان داد که در سطح منطقه موردمطالعه خشکسالی آب زیرزمینی در مناطق جنوب شرق محدوده موردمطالعه وجود دارد. شاخص مدیریت خشکسالی هیدروژئولوژیکی در محدوده موردمطالعه نشان داد که بهرهبرداری از آب زیرزمینی در بیشتر نواحی منطقه موردمطالعه با مشکل مواجه شده و بهرهبرداری از آب زیرزمینی این مناطق باید با تأمل بیشتری انجام شود. با توجه به نتایج شاخص HDMI ، حدود 86 % مناطق موردمطالعه در وضعیت بهرهبرداری محدود، 10 % در وضعیت بهرهبرداری بدون مشکل و 4 % در وضعیت عدم بهرهبرداری قرار دارد. بهطورکلی نتایج بررسی شاخص مدیریت خشکسالی هیدروژئولوژیکی در سطح منطقه موردمطالعه نشان داد که این شاخص توانایی بالایی در ارائه مدیریت صحیح آبخوان و آبخوانداری داشته و کمک شایانی به متصدیان امور آب در کشور دارد. با تکیه بر نتایج حاصله میتوان بهرهبرداری آب در سطح آبخوان را محدود کرده و تبع آن تحویل آب را مدیریت نمود.