نقش ویرایش ترجمۀ انگلیسی ـ فارسی در نزدیکی زبان ترجمه به فارسی طبیعی و دیدگاه دانشجویان کارشناسی مترجمی زبان انگلیسی دربارۀ آن

Abstract

ویرایش‌پذیری یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های نوشتار است. از آنجا که در فرایند ترجمه، معنا از طریق متن مبدأ به ذهن مترجم می‌رسد و همزمان دو زبان در ذهن مترجم فعال است، در ترجمه ممکن است نشانه‌های گرته‌برداری دیده شود. ویراستار می‌تواند در جایگاه خواننده به ترجمه بنگرد و متنی روان در فارسی تولید کند. پژوهش حاضر دو هدف داشت: اول، بررسی اهمیت ویرایش ترجمه در حفظ زبان فارسی از تداخلات زبان مبدأ و دوم، بررسی دیدگاه دانشجویان کارشناسی مترجمی زبان انگلیسی دربارۀ ویرایش ترجمه. در بخش اول، اهمیت و فرایند و انواع ویرایش ترجمه، ملاحظات ویراستار و رابطۀ مترجم و ویراستار تبیین شد. در بخش دوم، پرسش‌نامه‌ای حاوی 8 پرسش تنظیم شد. 36 دانشجوی کارشناسی مترجمی زبان انگلیسی پرسش‌نامه را تکمیل کردند. نتایج نشان داد حدود سه چهارم دانشجویان موافق اهمیت ویرایش ترجمه‌هایشان هستند، ولی حدود 50 درصد از آن‌ها ترجمه‌هایشان را ویرایش می‌کنند. حدود 60 درصد از شرکت‌کنندگان ترجمه‌هایشان را یک یا دو بار ویرایش می‌کنند و به نظر 35 درصد، تعداد دفعات ویرایش به هدف ترجمه، دشواری متن مبدأ، محدودیت زمانی، و کیفیت ترجمۀ اولیه بستگی دارد. 25 درصد پاسخ‌دهندگان بلافاصله بعد از اتمام ترجمه یا صرفاً چند ساعت پس از آن، به ویرایش می‌پردازند. 40 درصد نیز بیان کردند که این بازۀ زمانی به عواملی از جمله محدودیت زمانی، حق‌الزحمه، و دشواری متن مبدأ بستگی دارد. مهم‌ترین مسائلی که دانشجویان در ویرایش ترجمه به بررسی آن‌ها می‌پردازند دقت و روانی ترجمه، درستی کاربرد علائم‌ نشانه‌گذاری، بررسی انسجام متن مقصد، و رفع خطاهای دستوری است.