بازخوانی انیاگرامی شخصیت شیرین در شیرین و خسرو امیرخسرو دهلوی

چکیده مقاله

شخصیت از مهم‌ترین عناصر روایت است. شاعران و نویسندگان همواره می‌کوشیدند با پردازش دقیق شخصیت‌ها، قدرت هنری وفکری خویش را به نمایش بگذارند. شیرین، قهرمان منظومة عاشقانة شیرین و خسرو، امیر خسرو دهلوی از مهم‌ترین شخصیت‌های روایات عاشقانه فارسی است و روایت‌های متنوع از شخصیت وی در بازنمایی اندیشه‌ راویان مؤثر است و به درک بهتر اثر کمک می‌کند. این جستار با کاربست نظریة انیاگرام، به بررسی شخصیت شیرین می‌پردازد. انیاگرام دانشی مهم، حاصل عرفان شرقی و روانشناسی مدرن است و در پی ترسیم روابط پیچیدۀ انسان‌ها است. انیاگرام شخصیت انسانها را به نه تیپ تقسیممی‌کند. در پژوهش حاضر ابتداانیاگرم معرفی شده سپس تلاش گردیده است تا بر اساس آن، تیپ شخصیتی شیرین در روایت امیرخسرو دهلوی در شیرین و خسرو مورد بررسی و تحلیل و تطبیققرار گیرد. در این پژوهش تحلیلی- تطبیقی که بر اساس داده‌های کتابخانه‌ای از شخصیت شیرین و تطبیق آن با مبانی نظری انیاگرام انجام شده است مشخص شده که شخصیت شیرین با تیپ ششم یعنی «وفادار و وفاجوی» منطبق است.