ارزیابی اثرات طرح های آبخیزداری با استفاده از نرم افزار HMS-HEC در کاهش دبی اوج و حجم سیلاب)مطالعه موردی: حوزه آبخیز دهلکوه بیرجند(

چکیده مقاله

در ایران همه سااله برای اجرای طرحهای آبخیزداری مبالغ قابل توجهی اعتبار تخصایص داده شاده و هزینه میگردد. نکته مهم در این رابطه، اثربخشی و سوددهی طرحهای آبخیزداری است که بررسی و ارزیابی عملیات آبخیزداری انجام شده را طلب مینماید تا بتوان برا ساس نتایج حا صله ضمن تعیین راندمان عملیات آبخیزداری در خ صوص اجرای طرح های م شابه در سایر حوزههای آبخیز نیز تصاامیمگیری نمود. هدف از تحقیق حاضاار نیز ارزیابی اقدامات آبخیزداری و تأثیر آن بر کاهش دبی اوج و حجم سیالب منطقه بوده تا بتوان موفقیت یا شکست طرح و علل آن را در حوزه آبخیز دهلکوه شهر ستان بیرجند رو شن کرد. بدین منظور، پس از تهیه آمار و اطالعات مورد نیاز، میزان دبی اوج و حجم ساایالب قبل از طرحهای آبخیزداری و پس از آن با ا ستفاده از نرمافزار HMS-HEC محا سبه شد و در نهایت، میزان کارایی و تأثیر این عملیات بر میزان دبی اوج و حجم سیالب حوزه بررساای گردید.نتایج تحقیق نشااان داد که طرحهای آبخیزداری، باعث کاهش 4/9 درصاادی تا 3/17 دبی اوج ساایالب و کاهش 4/36 تا 8/49 درصد حجم سیالب در دوره برگشتهای 2 تا 10 سال دارد و از سوی دیگر بر روی حجم سیالب بیشتر از دبی اوج موثر بوده و در واقع طرحهای آبخیزداری باعث کاهش 2 برابری حجم سیالب ن سبت به دبی اوج می شود. از سوی دیگر اثرات طرحهای آبخیزداری در دوره برگشتهای کوتاهتر مشهودتر میباشد