مقایسه شبکه پایش کروم آبخوان دشت بیرجند با استفاده از روش آنالیز مؤلفه‌های اصلی (PCA) و تئوری آنتروپی

چکیده مقاله

به‌منظور مدیریت کارا و مؤثر منابع آب زیرزمینی، تعیین نقاط مهم جهت نمونه‌برداری به لحاظ کاهش حجم نمونه‌ها و صرفه‌جویی در هزینه و زمان بسیار مهم است. در این مطالعه با استفاده از روش آنالیز مؤلفه‌های اصلی و تئوری آنتروپی که روشی کاربردی در ارزیابی سامانه‌های پایش کیفی می‌باشد به طراحی شبکه پایش کروم آبخوان دشت بیرجند پرداخته شد. در این پژوهش، 25 چاه بهره‌برداری آبخوان دشت بیرجند با طول آماری yr 5 (1397-1393) موردبررسی قرار گرفت. در منطقه موردمطالعه میانگین سالانه پارامتر کروم (شش ظرفیتی) آب زیرزمینی با استفاده از تکنیک آنالیز مؤلفه‌های اصلی و تئوری آنتروپی موردبررسی قرار گرفت تا چاه‎های نمونه‎برداری مؤثر در آبخوان این دشت مشخص گردد. نتایج نشان داد که از بین 25 چاه موجود در منطقه موردمطالعه، می‌توان 15 چاه به‌عنوان چاه شاخص کروم آب زیرزمینی آبخوان دشت بیرجند معرفی نمود که از پراکندگی خوبی در منطقه برخوردار هستند که می‎تواند در کاهش هزینه‎های نمونه‎برداری نقش مهمی داشته باشد. همچنین جهت در نظر گرفتن عامل زمان در تغییرات این روش در دو دوره زمانی 2 و yr 3 ساله انجام شد. نتایج نشان داد که در دوره زمانی yr 2 (1394-1393) 19 چاه به‌عنوان چاه مؤثر انتخاب شدند که در دوره زمانی yr 3 (1397-1395) این تعداد به 17 چاه تقلیل پیدا کرد. تئوری آنتروپی نشان داد که کلیه چاه‌های موجود در منطقه از اهمیت یکسانی در طراحی شبکه پایش برخوردار هستند