نقش روستا در حفظ عنصر پیشخوانی در تعزیه مطالعه موردی: روستای سرخنگ خراسان جنوبی

Abstract

از مجموع آیین های اسطوره ای و باورهای مذهبی تعزیه شکل گرفته و پیوند دیرینه شعر، موسیقی و نمایش در این مراسم آیینی به رشد و بالندگی هر یک منتهی شده است. تعزیه، آیینی است که با مقدمه و زمینه انجام می شود. از جمله مقدمات تعزیه، می توان به پیشخوانی اشاره داشت که مدخلی برای ورود تماشاگران و مستمعان به متن واقعه اصلی است. در پژوهش حاضر که به روش اسنادی و پیمایشی انجام گرفته، پیشخوانی های مجالس شبیه خوانی در روستای سرخنگ در خراسان جنوبی که از مراکز قدیمی شبیه خوانی در استان است به طور موجز بررسی و معرفی شده است. اهمیت پژوهش حاضر در آن است که برخی از پیشخوانی های معرفی شده در هیچ کدام از منابع مکتوب متاخر بیان نشده است و به نوعی به اصالت پژوهش اعتبار بیشتری می دهد. بر اساس شواهد، نسخ خطی تعزیه موجود مربوط به دوره قاجار است و مراسم شبیه خوانی در این روستا با تمام مقدمه و موخره آن بلاانقطاع تا به امروز اجرا شده است.