برآورد میزان شاخص ردپای اکولوژیک و اثر آن بر شاخص پایداری زیست محیطی

Abstract

شهرها پس از انقلاب صنعتی بهسرعت توسعه یافتند و این رشد و توسعه پیامد های بسیاری با خود بههمراه داشت. عمدهی آثار این پیامدها بر محیط زیست و کیفیت زندگی مردم این جوامع وارد شده است. با بروز و تشدید این آثار، رهیافت توسعهی پایدار از سوی سازمان ملل متّحد مطرح شد و در دستور کار دولتها و برنامهریزان قرار گرفت. یکی از عناصر اساسی توسعهی پایدار این است که انسانها در چارچوب ظرفیت زیستی طبیعت زندگی کنند. شاخص ردپای اکولوژیکی مبنایی برای ارتباط بین انسان و طبیعت است. وقتی که ردپای جمعیت منطقهای از مقدار توان طبیعی محیطش برای تامین منابع مورد نیاز بیشتر گردد، محیط شهری به سمت ناپایداری پیش میرود. بنابراین ردپای اکولوژیکی، یک ابزار ارزیابی مناسب، جهت حفظ محیط زیست و توسعه پایدار می باشد . در ای ن مطالعه، با کاربرد روش توصی فی تحلیل ی به بررسی پایداری توسعه شهری با استفاده از روش ردپای اکولوژیکی پرداخته شده است. یافتههای تحقی ق نشان میدهد ردپای اکولوژیک یک شهر اندازه بار تحمیلشده از شهر بر منابع جهت تأمین نیازهای آن است. ردپایاکولوژی م شخص میکند مقدار زمین مور د نیاز برای حفظ سطح جاری مصرف منابع و تخلیه ضایعات جمعیت آن شهر و بهطورکلی حفظ سطح کیفیت موجود زندگ ی شهر چقدر است. بنابراین کاهش ردپای اکولوژیکی شهر سهم مثبتی در حرکت به سوی پایداری دارد، برای کاهش ردپای اکولوژیکی انسان بر روی کرة زمین منطقیترین راهحل، کاهش مقدار مصرف سرانه است و با مشارکت عمومی شهروندان و تلاش در راستای اصلاح الگوی مصرف محقق خواهد شد.