اندازه گیری میزان متیلن بلو به عنوان آلاینده سمّی در محیط های آبی با استفاده از روش ریزاستخراج الکتروغشایی: بهینه سازی با طراحی آزمایش

Abstract

در شیمی تجزیه آماده‌سازی نمونه قبل از هرگونه اندازه‌گیری دستگاهی یکی از مهم‌ترین مراحل است. استخراج یکی از پرکاربردترین روش-های آماده‌سازی نمونه است که باعث ‌تغلیظ آنالیت و انتقال آن به محیطی با ماتریکس ساده‌تر و تمیزتر می‌شود. لذا در کار حاضر، روش ریزاستخراج الکتروغشایی همراه با تشخیص اسپکتروفتومتری فرابنفش-مرئی برای ‌تغلیظ و اندازه‌گیری میزان متیلن بلو در نمونه‌های ماهی پرورشی پیشنهاد شده است. غشاء با استفاده از آگاروز و استیک اسید تهیه شده و نتایج نشان دهنده‌ی موفقیت آمیز بودن فرآیند ریزاستخراج بود. از طرح مرکب مرکزی برای مدل سازی و بهینه سازی روش استخراج و اندازه‌گیری پیشنهادی استفاده شده است. شرایط بهینه برای مرحله ‌تغلیظ عبارتند از: مقدار آگاروز 5% (وزنی/حجمی)، مقدار استیک اسید 1/0 % (حجمی/حجمی)، pH فاز دهنده و گیرنده به ترتیب 3/8 و 2، ولتاژ اعمالی 80 ولت، و زمان استخراج 25 دقیقه. در شرایط بهینه، میزان دقت برحسب واحد انحراف استاندارد نسبی برابر با 3/2% و دامنه خطی µM 560/1 - 015/0 یافت شد. حدتشخیص تئوری و عملی به ترتیب برابر با 3-10×7/4 و µM 3-10×4/15 بود. اعتبارسنجی روش با سایر روش‌های استخراج الکتروغشایی مقایسه شده است. روش پیشنهادی روشی سریع، حساس، نیاز به حجم کم نمونه و زمان استخراج کوتاه با دقت و صحّت بالا را ارائه داد که بطور موفقیت‌آمیزی برای آنالیز مقدار متیلن بلو در نمونه‌های ماهی پرورشی کاربرد داشت.