بازتاب تاریخ و فرهنگ معاصر در جای نام های شهرستان بیرجند

Abstract

جاینامها، نامهایی هستند که برای شناسایی نواحی جغرافیایی استفاده میشوند و از گذشتههای دور به نسلهای بعدی منتقل شدهاند. این نامها عالوه بر اشاره به نواحی جغرافیایی، نقشی کلیدی در حفظ و انتقال هویت فرهنگی و تاریخی مناطق مختلف ایفا میکنند. جاینامها دارای سه ویژگی مکانی، تاریخی و زبانی هستند و به همین دلیل، جاینامشناسی به عنوان علمی میانرشتهای در تقاطع جغرافیا، تاریخ و زبانشناسی قرار میگیرد و به تحلیل اسامی از هر سه جنبه میپردازد. خراسان جنوبی، به ویژه شهر بیرجند، از جمله مناطق تاریخی ایران است که قدمت آن به دوران پارینهسنگی بازمیگردد. با این حال، شواهد مکتوب و آثار تاریخی مشخصتر از دورههای اشکانی و ساسانی به جای ماندهاند که نه تنها گواهی بر قدمت تاریخی این منطقه هستند، بلکه نشاندهندة تداوم فرهنگی و زبانی در طول قرون متمادی نیز میباشند. در صد سال اخیر نیز، انعکاس تاریخی فرهنگی معاصر را در جاینامهای جدیدتر این منطقه میتوان یافت. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای و می دانی، به بررسی برخی آبادیهای شهرستان بیرجند م یپردازد. هدف اصلی این مقاله، نگاهی به تاریخ، فرهنگ، تمدن و آداب و رسوم این منطقه و تاثیرگذاری این عوامل در نامگذاری آبادیهای شهرستان بیرجند است.