استعارۀ مفهومی انسان کامل در دفتر اول مثنوی با تکیه بر دو عنصر دریا و خورشید

چکیده مقاله

زمینه/ هدف: استعارۀ مفهومی در چارچوب معناشناسی شناختی، بر نقش تجربیّات در ساختار بخشیدن به مقولههای ذهن و ادراک مفاهیم، تأ کید میورزد. عناصر طبیعت، یکی از تجربیترین حوزهها برا ی تبیین جهانب ینی عرفانی هستند. از آنجا که دریا و خورشید دو پد یدۀ بزرگ و با عظمت هستند، توجه مولانا را در تص ویرسازی به خود جلب نمودهاند؛ لذا در این تحقیق بر آن بودهایم تا استعارۀ مفهومی انسان کامل را در دفتر اول مثنوی با تکیه بر دو عنصر دریا و خورشید بررسی کن یم تا از این رهگذر اوصاف و نقش انسان کامل را تب یین نماییم. روش/رویکرد: جامعۀ آماری پژوهش دفتر اول مثن وی مولانا است. روش تحلیل اطلاعات، توصیفی با رویکرد تحلی ل محتوا است. به عنوان دو عنصر پررنگ با همۀ » دریا « و » خورشید « یافتهها/نتایج: این پژوهش نشان میدهد نمودهای خود درخدمت تبیین جهانبینی مولانا نسبت به انسان کامل قرار دارند و روشنکنندۀ هستند. نتایج این تحقیق بیانگر آن اس ت » لزوم ملازمت با پیر « و » فنا « ،» اتحاد « ، بقا « مفاهیمی چون که مولانا با بهرهگیری ازجنبههای استعارهساز خورشید و دریا و خوشههای تص ویری مرتبط و و » انسان کامل نور است « متضاد شبکهای از استعارهها را آفر یده که همگی معرف کلان استعار ۀ میباشند. این خرده استعارهها عبارتند از: خورشید/ آفتاب، ماه، ستاره، » انسان کامل دری ا است « چراغ، صدف، ماهی و مروارید، که همۀ آ نها تبیینکنندۀ مقام و نقش انسان کاملاند. نق شهای انسان کامل عبارتند از: هدایتگری، درمانگری و بهسازی.