تحلیل وضعیت فعلی گردشگری پایدار قلمرو کوچ نشینان و تبیین آینده آن با تمرکز بر آمایش منطقه ای (مورد مطالعه: شهرستان نیکشهر)

چکیده مقاله

مقدمه: امروزه از گردشگری به عنوان موتور توسعه نام برده می­شود و به دلیل اهمیتی که از نظر اقتصادی، اجتماعی دارد، روز به روز بیشتر مورد توجه قرار می­گیرد، لذا استفاده از گردشگری به عنوان موتور محرکة توسعه منطقه نیازمند اتخاذ راهبردهای مناسب و منطقی متناسب با قابلیت‌های منطقه‌ای و محلی و با جهت‌گیری‌های آمایش سرزمین است. هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر، تحلیل وضعیت فعلی گردشگری پایدار قلمرو کوچ­نشینان و تبیین آینده آن با تمرکز بر آمایش منطقه­ای (مورد مطالعه: شهرستان نیکشهر)، می­باشد. روش­ شناسی تحقیق: تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش در توصیفی- تحلیلی می­باشد. جمع­آوری اطلاعات به روش میدانی (پرسشنامه) است. جامعه آماری (ساکنین شهرستان نیکشهر)، 141894 نفر، می­باشد، که بر اساس نمونه­گیری تصادفی و استفاده از فرمول کوکران تعداد 383 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار این تحقیق پرسشنامه است و به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم­افزار SPSS و مدلF-BMW، استفاده شد. قلمروجغرافیایی پژوهش: این پژوهش در قلمرو کوچ‌نشینان شهرستان نیکشهر مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها و بحث: نتایج آزمون تی نشان داد وضعیت کنونی، فعلی و آتی گردشگری نیکشهر نامطلوب و نامناسب می­باشد. در ادامه نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن نشان داد که بین تمامی مولفه­های گردشگری پایدار و مولفه­های آمایش منطقه­ای، رابطه مثبت و معنی­داری در سطح اطمینان 99 درصد وجود دارد. در ادامه نیز با استفاده از مدل (F-BMW)، اهمیت و نقش هر یک از مولفه­های آمایش منطقه­ای در پیشگویی متغیر گردشگری پایدار بررسی و مشخص شد، مولفه­ توسعه یکپارچه و همسو با مقدار وزن 076/0، بیشترین اهمیت را به خود اختصاص داده است. نتایج: نتایج کلی نشان داد، نامطلوب بودن امور مدیریتی، وضعیت کنونی و آتی گردشگری نیکشهر، ناشی از عدم رعایت اصول آمایش منطقه­ای است. زیرا هدف نهایی گردشگری در قالب آمایش منطقه­ای، نیل به گردشگری پایدار، تعادل و توازن منطقه­ای، توزیع مناسب فعالیت­ها و استفاده حداکثر از قابلیت‎های گردشگری (تاریخی، طبیعی و...) در فرایند توسعه است.