نقش زرشک در درآمد خانوارهای روستایی شهرستان بیرجند

چکیده مقاله

طرح مسئله: بخش کشاورزی در بسیاری از کشورهای در حال توسعه بخش غالب اقتصاد ملی است . در کشور ما نیز رشد و توسعه اقتصادی ارتباط نزدیکی با توسعه این بخش دارد . چرا که بخش کشاورزی در تأمین نیازهای غذایی مردم ، مواد اولیه صنایع ، اشتغال افراد و ایجاد درآمد نقش اساسی دارد و عدم توسعه آن سبب افزایش مهاجرت ، بیکاری پنهان و آشکارو در نهایت فقر می شود. خراسان جنوبی با توجه به کمبودی میزان بارندگی و محدودیت منابع آب ، مستعد تولید بسیاری از محصولات ویژه کشاورزی از جمله زرشک ، زعفران و عناب است. در این تحقیق سعی شده است تا نقش این محصول استراتژیک در درآمد و بهبودی پایداری زندگی روستایی در دهستانهای شاخنات و القورات شهرستان بیرجند بررسی شود. روشپژوهش: تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و ازنظر محتوی وروش توصیفی – استنباطی می شود. برای گردآوری داده ها از دو روش میدانی و اسنادی استفاده شده است . جامعه ی آماری تحقیق حاضر شامل دهستان های القورات و شاخنات واقع در بخش مرکزی شهرستان بیرجند به عنوان کانون عمده کشت این محصول می باشد. یافتهها: بخش اعظم بهرهبرداران زرشک کار در ناحیه مورد مطالعه، خرد مالک و دارای اراضی کوچک هستند و انتظار راندمان پایین از بدیهیات این فضا به شمار میرود. تمرکز درآمدها در طبقات پایین درآمد حاکی از این بوده که عمدهی بهره برداران زرشک کار دارای اراضی کشاورزی خرد و تقطیع شده یا به عبارت دیگر، خردده مالک بوده اند. بیش از نیمی از جامعه مورد مطالعه تأثیر زرشک در اقتصاد و به ویژه درآمد خانوارها را مثبت ارزیابی مینمایند. اثر درآمد زرشک بر درآمد خانوارهای روستایی معنادار بوده و از آنجا که میانگین به دست امده بیش از میانگین انتظاری ( )3بوده میتوان گفت جهت اثرگذاری مثبت بوده است. نتیجه گیری: ویژگیهای منحصربفرد این محصول در بازار و برتری آن در رقابت هزینه – فایده با سایر تولیدات کشاورزی ناحیه، منجر شده تا در اقتصاد خانوارهای روستایی نقش رو به رشد و مؤثری داشته باشد