آب بری تولید ثروت در مناطق ایران

چکیده مقاله

آب منبع حیاتی برای هر پدیده زیستی و انسانی است. امروزه مدیریت و حفاظت آب نه تنها در کشورهای درحال توسعه، بلکه در کشورهای توسعه یافته هم دارای اهمیت بالایی است. منابع آب یک فاکتور بنیادین در تولید و ایجاد ارزش افزوده کشورها به شمار می¬رود که به طور مستقیم و غیرمستقیم در آن دخالت دارد. بدین¬سان مسأله اساسی این است که به ازای مصرف هر مترمکعب آب در مناطق مختلف جغرافیایی که ظرفیت¬های گوناگونی برای تولیدات صنعتی، یا کشاورزی یا خدماتی وجود دارد، چه میزان ثروت و سرمایه ساخته می¬شود؟ در راستای پاسخ به پرسش یاد شده، با مطالعات اسنادی و رویکرد توصیفی – تحلیلی به جمع بندی وارائه نتایج پرداخته شده است. در نهایت این نتیجه حاصل گردید که اختلاف شدید و فاحشی بین توانمندترین منطقه به لحاظ استفاده اقتصادی از آب با ناتوان¬ترین استان وجود دارد. در توجیه دلایل اختلاف یاد شده می¬توان از سه عامل نام برد: اول، چگونگی ترکیب فعالیت¬های اقتصادی، دوم بهره¬مندی از سایر مصادیق ثروت و سرمایه¬های مادی فضا که بهره¬مندی از قدرت و توان چانه¬زنی فضا نیز یکی از آنها است و سوم، تجمع و انباشت دانش، مهارت و تکنولوژی در مناطق است. از آنجا که مناطق کمتر توسعه یافته بسیار ناتوان¬تر از مناطق برخوردار کشور در ثروت آفرینی از منابع عمل می¬نمایند، می¬توان هم شاهد افتراق و شکاف اقتصادی شدید بین مکان¬های جغرافیایی و اتلاف هرچه بیشتر منابع در کشور بود. به بیان دیگر، فرهنگ بهره¬مندی و استفاده از منابع آب که یک موهبت بی بدیل و ارزشمند است، روز به روز به صورت ناخودآگاه رو به زوال و نابودی است.