اقتصاد دانش بنیان و خلق سرمایه در کشورهای اسلامی

چکیده مقاله

کشورهای اسلامی برروی کره زمین از امتیازات معتنابه اقتصادی، جغرافیایی، ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیکی، ژئواکونومیکی و ژئوکالچری برخوردار است و از سوی دیگر، مشکلات عدیده¬ای در ابعاد مختلف خصوصا در ابعاد اقتصادی و توسعه¬ای گریبان¬گیر این کشورها است. به زعم اکثر علمای توسعه، نقش سرمایه در فرآیند رشد اقتصادی اساسی و اصلی است چراکه با افزایش جمعیت و افزایش نیروی کار نیاز به سرمایه و سرمایه-گذاری اجتناب ناپذیر است. اقتصاد دانش بنیان به عنوان رویکرد نو در اقتصاد کشورهای دنیا، بدیل مناسب و لازم اقتصاد¬های کشاورزی و صنعتی معرفی گردیده است. بدین¬سان مسأله اساسی این است که آیا کشورهای اسلامی توانسته¬اند با اتکای بر دانش به تولید ثروت و ایجاد ارزش افزوده اقتصادی دست یابند و گام¬های اولیه رشد و ترقی را سپری نمایند؟ که در صورت مثبت بودن پاسخ، بتوان توصیه و پیشنهادی جدی برای کمک به پیشرفت دیگر کشورهای اسلامی و جهان ارائه نمود. نتایج نشان داد اقتصاد دانش بنیان با رشد حجم تجارت بین کشورهای منطقه¬ای و همچنین با اثرگذاری مثبت بر جریان تولید ارزش افزوده در کشورها، قابلیت برجسته¬ای جهت کمک به رشد اقتصادی و پیشرفت کشورهای اسلامی به شمار می¬رود. در بین کشورهای اسلامی قاره آسیا، رقابت¬پذیری بر سر تحقق کامل اقتصاد دانش بنیان به چشم می¬خورد اما بر سرراه توفیق بسیاری از کشورها در این امر، موانع درونی و ساختاری بسیار جدی وجود دارد. بدین¬سان گفتنی است پیشرفت و ترقی کشورهای اسلامی منوط به خواست درونی تک تک این کشورها و تلاش برای هدف مشترک یعنی همگرایی اقتصادی و برقراری یک زنجیره¬ی اقتصاد دانش بنیان در بین کشورهای اسلامی می¬باشد.