سیاست خارجی دست نشانده و فروپاشی رژیم پهلوی واکاوی برداشت شاه از نقش ملی

چکیده مقاله

سیاست خارجی به فعالیت¬های برون‌مرزی یک دولت در ارتباط با سایر واحدهای سیاسی در نظام بین‌الملل اطلاق می¬شود¬. سیاست خارجی ایران با پایان جنگ جهانی دوم بر مبنای سیاست‌های متفقین تعیین و اجرا می‌شد. پس از کودتای 28 مرداد، سیاست ناسیونالیسم مثبت در پرتو اتحاد و ائتلاف با آمریکا، مبنای سیاست خارجی پهلوی قرار گرفت. پس از کودتا نقش محمدرضا شاه در عرصه سیاست ایران پررنگ¬تر شد؛ به¬گونه¬ای که او خود سکان سیاست خارجی را به دست گرفت. نوشتار حاضر می¬کوشد تا با اتکاء به نظریه هالستی و تحلیل سخنان و مکتوبات محمدرضا شاه، برداشت او از نقش ملی و جایگاه خود در جهت¬دهی سیاست خارجی ایران را نشان دهد. محمدرضا شاه با برگزیدن استراتژی اتحاد و ائتلاف با آمریکا و در پیش گرفتن نقش ژاندارمی منطقه، سیاست خارجی وابسته و دست¬نشانده¬ای در جهت منافع این کشور را اتخاذ نمود.