شناسایی عوامل مؤثر بر انگیزش تحصیلی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان و ارائه مدل ساختاری آن

Abstract

پژوهش حاضر، باهدف بررسی عوامل مؤثر برانگیزش دانشجویان دانشگاه فرهنگیان و ارائه مدل ساختاری آن انجام شد. روش پژوهش ، ترکیبی از نوع متوالی اکتشافی است. مشارکت‌کنندگان بخش کیفی پژوهش شامل کلیه دانشجویان ممتاز دانشگاه فرهنگیان استان خراسان جنوبی بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند 15 نفر به‌عنوان مشارکت‌کننده انتخاب شدند. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانشجویان دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی 98-97 بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی نسبتی 311 نفر به‌عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی ابزار اندازه‌گیری در بخش کیفی با استفاده از روش توافق کدگذاران و نرم‌افزار MAXQDA و در بخش کمی، از طریق روایی همگرا و روایی واگرا با استفاده از نزم‌‌افزار PLS2مورد تأیید واقع شد. پایایی پرسشنامه بر اساس سه معیار ضرایب بارهای عاملی، آلفای کرونباخ (86/.) و پایایی ترکیبی (5/85) موردبررسی قرار گرفت. نتایج بخش کیفی پژوهش، بیانگر 27 مضمون پایه، 9 مضمون سازمان دهنده و 5 مضمون فراگیر بود. همچنین؛ نتایج بخش کمی پژوهش نشان داد که مدل ساختاری انگیزش دانشجویان دارای پنج بعدآموزشی، فردی، اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی و محیطی بود که ابعاد آموزشی (40/0) و محیطی (36/0) نقش مؤثرتری در تبیین الگوی ساختاری انگیزش دانشجویان دارد. درمجموع، این ابعاد پنج‌گانه 95/0 از تغییرات انگیزش تحصیلی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان را تبیین می‌کنند.از‌این‌رو؛ پیشنهاد می‌شود به منظور بهبود وضعیت انگیزش تحصیلی دانشجویان می بایست در گام اول؛ توسعه خدمات آموزشی و فضای فیزیکی مورد توجه قرار گیرد.