بررسی عوامل مؤثر بر خوش‌بینی تحصیلی: فرا‌تحلیل مطالعات موجود

Abstract

پژوهش حاضر، باهدف ترکیب کمی نتایج پژوهش‌های انجام‌شده درزمینه خوش‌بینی تحصیلی با استفاده از رویکرد فراتحلیل انجام شد. بدین منظور؛ کلیه مقالات منتشرشده مجلات مختلف درزمینه خوش‌بینی تحصیلی از فروردین سال 1392 تا تیرماه 1400 در پایگاه‌های اطلاعاتی جهاد دانشگاهی، مگ ایران و گوگل اسکولار گردآوری و بررسی شد. درنهایت، با استفاده از چک‌لیست بررسی مقالات ازلحاظ فنی و روش‌شناختی 47 پژوهش انجام‌گرفته درزمینه خوش‌بینی تحصیلی با استفاده از نرم‌افزار CMA2 تحلیل شد. نتایج تحقیق منجر به شناسایی 11 عامل مؤثر بر خوش‌بینی تحصیلی شد که با دسته‌بندی صورت گرفته 5 عامل اعتماد، تأکید علمی، خودکارآمدی، انگیزش و پیشرفت تحصیلی دارای شدت تأثیر بالاتری بر خوش‌بینی تحصیلی بودند و اثرگذاری آن‌ها در سطح اطمینان 95 درصدی معنادار ارزیابی‌شده است. همچنین؛ یافته‌های پژوهش نشان داد که اندازه اثر عامل‌های اعتماد (77/0)، تأکید علمی (772/0)، خود کارآمدی (583/0)، انگیزش (58/0) و پیشرفت تحصیلی (56/0) گزارش‌شده که قابلیت تبیین و پیش‌بینی خوش‌بینی تحصیلی در بین جوامع هدف یعنی آموزش‌وپرورش و نیز نظام دانشگاهی رادارند. بر این اساس، به مدیران آموزشی پیشنهاد می‌شود که برای توسعه خوش‌بینی تحصیلی در نظام آموزشی می‌بایست در گام نخست، فرهنگ اعتماد را تقویت کرد.