ارزیابی مدل AquaCrop در شبیه‌سازی عملکرد زعفران تحت سناریوهای مختلف کم‌آبیاری و مصرف زئولیت

Abstract

ین پژوهش به‌منظور ارزیابی عملکرد و زیست‌توده زعفران با استفاده از مدل رشد گیاهی AquaCrop تحت گزینه‌های مختلف کم‌آبیاری و مصرف زئولیت با استفاده از نتایج آزمایش سال 1392 و 1393 انجام شد. در تحقیق انجام شده، 36 داده اندازه‌گیری شده برای هر پارامتر تحت تیمارهای سطح آبیاری (عرف محلی: I1، کم‌آبیاری با کاهش 70 درصد نیاز آبی گیاه: I2 و آبیاری براساس نیاز آبی کامل گیاه: I3) و کاربرد زئولیت (صفر: Z0، 5/0 درصد: Z1، 1درصد: Z2 و 2 درصد: Z3 درصد وزنی خاک) به‌صورت تصادفی به دو دسته تقسیم شدند. دسته نخست (شامل70 درصد داده‌ها) به‌منظور واسنجی و دسته دوم (شامل 30 درصد داده‌ها) برای صحت‌سنجی مدل AquaCrop مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج شبیه‌سازی نشان داد در هر دو مرحله واسنجی و صحت‌سنجی، تیمارهای شامل آبیاری عرف محلی بیش‌ترین اختلاف را با مقادیر اندازه‌گیری شده داشتند. در برخی موارد تیمارهای حاوی زئولیت این اختلاف را کاهش دادند لیکن رابطه معنی‌داری بین نتایج به‌دست آمده مشاهده نشد. آماره‌های RMSE، MBE و NRMSE برای شبیه‌سازی عملکرد زعفران در مرحله صحت‌سنجی به ترتیب برابر با 48/0 (کیلوگرم در هکتار)، 21/0- (کیلوگرم در هکتار) و 09/0 و برای زیست‌توده در همین مرحله به ترتیب برابر با 9/151 (کیلوگرم در هکتار)، 2/74 (کیلوگرم در هکتار) و 13/0 به دست آمدند. این مقادیر نشان دادند که این مدل دقت مناسبی برای شبیه‌سازی عملکرد و زیست توده زعفران داشت. کارایی این مدل با استفاده از مقادیر EF مطلوب بود به طوری که مقدار این آماره برای عملکرد در هر دو مرحله واسنجی و صحت‌سنجی به ترتیب برابر با 32/0 و 42/0 و برای زیست‌توده در همین دو مرحله به ترتیب برابر با 99/0 و 99/0 بود. براساس نتایج به دست آمده،این مدل دقت کافی برای شبیه‌سازی عملکرد و زیست‌توده زعفران در شرایط کم آبیاری و کاربرد زئولیت را داشت. بنابراین استفاده از این مدل، به‌عنوان یک مدل مطلوب گیاهی برای شبیه سازی زعفران پیشنهاد می‌شود.