فولکلور تمثیل در سرودة «خوان هشتم» مهدی اخوان ثالث

Abstract

فولکلور گرایشی از ادبیات است که پیشینه¬ای به اندازه آفرینش بشر دارد؛ این نوع ادبی، گنجینه¬ای ارزشمند است که تفکرات، عقاید، باورها، آداب و رسوم و فرهنگ مردمان جوامع را به عرصه ظهور آورده است و آثار ادبی یکی از زمینه¬های گسترده¬ای است که شاعران با بهره¬مندی شایسته از عناصر ادبی و زیبایی¬سخن به خوبی توانسته¬اند این موارد را منعکس کنند. اخوان ثالث در سروده-های خود به فرهنگ عامه بسیار توجه کرده و با استناد به عناصر زیبایی سخن، از جمله تمثیل، کارهای شایسته¬ای آفریده است. پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی، به استناد منابع مکتوب، به بررسی فولکلور تمثیل در سرودة "خوان هشتم"مهدی اخوان ثالث پرداخته است. نتایج پژوهش-ها گویای آن است که: شاعر در سروده¬اش از تمثیل¬های انسانی پارابل، مَثَل، اگزمپلوم و تمثیل طبیعی با اهدافی چون: تأثیرگذاری و تفهیم بهتر آرمان¬های خود بسیار بهره جسته است. در سروده خوان هشتم، شاعر به مرگ رستم، سهراب، سیاوش و پهلوان تختی که از حماسه آفرینان تاریخ ادبیات ایران هستند اشاره می¬کند. در بخش مَثَل نیز به آفرینش مثل¬هایی خودساخته می¬پردازد. شاعر سعی کرده در شعرش از وقایعی یاد کند که به دلیل کثرت کاربرد، عامی و مشهور است. وی در کاربرد عبارات عامه، دستی توانا دارد تا جایی که حتی به آشنایی¬زدایی در آثارش پرداخته است. او معتقد است که بعد از مرگ رستم، تقابل مرد و نامرد، غدر و وفا، مهر و کین و ... وجود دارد، که این امر می¬تواند اندیشه عامه و عواطف انسانی را یادآور شود.