بررسی اثر الیسیتورهای متیل جاسمونات و اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد کینوا Chenopodium quinoa Wild تحت سطوح آبیاری

Abstract

استفاده از فناوریهای نوین در کشاورزی از قبیل الیسیتورهای زیستی، رویکردی ارزشمند در تخفیف اثر تنش خشکی است. با هدف بررسی عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژی کینوا در پاسخ به سطوح مختلف آبیاری با استفاده از الیسیتورهای متیل جاسمونات و اسید سالیسیلیک، پژوهشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1911اجرا گردید. عامل اصلی آبیاری در سه سطح شامل: آبیاری معادل ( 111شاهد)، 57و 71درصد نیاز آبی گیاه و عامل فرعی محلولپاشی در 6سطح شامل: شاهد (محلولپاشی با آب مقطر بدون مصرف اتانول)، حلال اتانول ،%51اسید سالیسیلیک 1/7میلیمولار، متیل جاسمونات 1/7میلیمولار، اسید سالیسیلیک 1میلیمولار و متیل جاسمونات 1میلیمولار بود. صفات تعداد شاخه بارور و نابارور در بوته، تعداد خوشه در واحد سطح، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه، محتوای نسبی آب برگ، شاخص کلروفیل و عملکرد دانه موردبررسی قرار گرفت. پاسخ فیزیولوژیکی گیاه از نظر محتوای نسبی آب برگ تحت شرایط آبیاری 111و 57درصد نیاز آبی گیاه بهبود یافت. افزایش 2برابری غلظت الیسیتورها، صفات عملکردی و غیر عملکردی را افزایش داد. محلولپاشی 1میلیمولار متیل جاسمونات بهطور قابلتوجهی باعث افزایش عملکرد ( 2121/9کیلوگرم در هکتار) و صفات تعداد شاخه بارور ( 8/1عدد)، تعداد خوشه در مترمربع ( 227/6عدد)، تعداد دانه در خوشه ( 111/4عدد) و شاخص کلروفیل برگ ( )46/84شد. استفاده از اسید سالیسیلیک 1میلیمولار نیز بهترین پاسخ را بعد از متیل جاسمونات در تمامی صفات سبب شد. بر اساس نتایج، تأثیر برهمکنش آبیاری و محلول پاشی، بر کلیه ویژگیهای موردبررسی بهجز وزن هزار دانه، محتوی نسبی آب برگ و محتوی کلروفیل معنیدار شد. با محلولپاشی 1میلیمولار متیل جاسمونات و تأمین 111درصد نیاز آبی کینوا ( 4662مترمکعب در هکتار)، میتوان به حداکثر عملکرد( 2121/9کیلوگرم در هکتار) و تولید در منطقه دست یافت.