اثر کنترل علف های هرز بر رشد و عملکرد محصول در کشت مخلوط افزایشی کینوا و سیب زمینی

چکیده مقاله

این پژوهش با هدف بررسی اثر کنترل علف‌های‌هرز بر رشد و عملکرد محصول کینوا در کشت مخلوط افزایشی کینوا و سیب‌زمینی، به‌صورت کرت‌های خرد‌ شده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو منطقه جیرفت و کهنوج در سال 1397 انجام پذیرفت. تیمارهای کنترل علف‌های‌هرز (عدم کنترل (شاهد)، وجین‌دستی و کاربرد علف‌کش پاراکوات) در کرت اصلی و تیمارهای کشت مخلوط افزایشی کینوا: سیب‌زمینی با تراکم‌های 5:5، 5:10، 5:15، 5:20 و5:30 بوته در متر‌مربع همراه با کشت‌های خالص کینوا (30 بوته در متر مربع) و سیب‌زمینی (5 بوته در متر‌مربع) در کرت‌های فرعی قرار داده شدند. صفات ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، شاخص سطح برگ، زمان گلدهی، زمان بلوغ سنبله، زمان برداشت، میانگین بذر در بوته، عملکرد کینوا، عملکرد سیب‌زمینی و شاخص نسبت برابری زمین (LER) مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج، شاخص‌های رشدی و عملکرد کینوا در شرایط آب و هوایی کهنوج بیش‌تر از جیرفت بود. هم‌چنین، با وجود تأثیر مثبت هر دو روش‌‌ کنترل علف‌های‌هرز بر شاخص‌های مورد بررسی، تأثیر وجین‌دستی علف‌هرز در بهبود رشد و عملکرد کینوا بیش‌تر از علف‌کش پاراکوات بود. کشت مخلوط موجب افزایش معنی‌دار تعداد برگ در بوته، سطح برگ و میانگین بذر در هر بوته و کاهش میزان تراکم علف‌های‌هرز گردید. به‌طوری‌که بیش‌ترین (19 گرم) و کم‌ترین (9/13 گرم) میانگین وزن بذر در بوته به‌ترتیب در تیمارهای کشت مخلوط با تراکم‌های 5:20 بوته و 5:5 بوته در مترمربع بدست آمد. با این وجود بیش‌ترین میزان عملکرد بذر کینوا (4957 و 4863 کیلوگرم در هکتار) به‌ترتیب در تیمارهای کشت خالص کینوا و کشت مخلوط با تراکم‌های 5:30 بوته در مترمربع حاصل شد. هم‌چنین، با افزایش تراکم در کشت مخلوط، میزان عملکرد غده سیب‌زمینی و شاخص LER کل افزایش یافت. بیش‌ترین میزان LER کل تحت تیمار کشت مخلوط 30:5 بوته در متر‌مربع در کهنوج حاصل گردید. در مجموع بهترین نتایج در تیمار کشت مخلوط5:30 بوته در مترمربع بدست آمد که قابلیت توصیه به کشاورز در دو منطقه جیرفت و کهنوج را دارد.