طراحی منظر پردیس دانشگاه سیستان و بلوچستان بر پایه رویکرد کشاورزی شهری

چکیده مقاله

در قرن اخیر، رشد و گسترش بیرویه شهرها و از بین رفتن زمینها با کاربری فضای سبز و کشاورزی، باعث شده تا عواملی همچون نیاز به غذا و نیازهای اقتصادی و اکولوژیکی و زیست محیطی در شهرها به شدت احساس شود. در گذشته، حضور فعال فضاهای سبز مثمر(باغهای میوه) در منظر شهری علاوه بر رفع نیازهای زیست محیطی، باعث ایجاد فضاهای تفرجگاهی در شهرها میگشت که میوه اینگونه فضاهای سبز نیز توسط شهروندان مورد استفاده قرار میگرفت. پردیسهای دانشگاهی به عنوان یکی از فضاهای آموزشی مهم در شهر محسوب می گردند که اهمیت ایجاد زمین های کشاورزی و مناظر خوراکی در آنها دو چندان است. پردیسها با مناظر خوراکی، علاوه بر رفع نیازهای زیست محیطی و اجتماعی، به عنوان یک منبع آموزشی عمل نموده و از فضای آن میتوان برای انجام تحقیقات دانشگاهی، برگزاری رویدادهای اجتماعی و دیگر موارد استفاده نمود. در این تحقیق، هدف اصلی شناسایی گونه های گیاهی مثمر مورد علاقه دانشگاهیان(اساتید، دانشجویان و کارمندان) است تا از این طریق بتوان بهترین گونه ها را جهت توسعه فضای سبز خوراکی دانشگاه برگزید. روش اعمال شده شامل جمع آوری و تحلیل اطلاعات بوده که به صورت کتابخانه ای، میدانی و تهیه پرسشنامه انجام گرفت. یافته های تحقیق نشان داد که از میان سه گروه پیشنهادی گیاهان مثمر شامل درختان میوه، سبزیجات و صیفی جات، و گیاهان دارویی؛ بر اساس آرای تجمعی، اولویت بیش از 90 درصد پاسخ دهندگان 483) رای)، استفاده از درختان میوه بوده و کاربرد سبزیجات 341) رای) و گیاهان دارویی 268) رای) به ترتیب در رتبه دوم و سوم قرار گرفت. در بین درختان میوه، شاتوت و سنجد خوراکی با 338 (63/8%) و 80 رای (15/1%) به ترتیب دارای بیشترین و کمترین فراوانی، در میان سبزیجات و صیفیجات، ریحان و خرفه با 407 (77/2%) و 136 رای (25/8%) به ترتیب دارای بیشترین و کمترین فراوانی و در دسته گیاهان دارویی، آویشن و گل قاصدک با 349 (66/9%) و 136 رای (26/1%) به ترتیب دارای بیشترین و کمترین فراوانی شدند. طبق نتایج پرسشنامه و از طریق ترکیب نتایج میتوان "کشت پایا" را برای طراحی منظر خوراکی دانشگاه سیستان و بلوچستان برگزید.