



اصول طراحی و مبانی معماری منظر
Foundations of Landscape Architecture - Integrating Form and Space Using the Language of Site Design
این کتاب شرحی نوشتاری و گرافیکی درباره ی روابط درونی میان فرم و فضا دو کلیت دوسویه و مکمل که هر دوشان برای تحقق یافتن به یکدیگر وابسته اند. در این کتاب تأکید بر روی استفاده از فرم برای مشخص کردن فضا در طراحی معمارانه ی منظر در یک سایت است. این گونه طراحی در برگیرنده ی پروژه های گوناگون همچون پارکها، میدانهای شهری، حیاطها و محوطه ها، فضاهای ورودی، باغها، سایتهای مسکونی، و غیره است. طراحی سایت، مقیاسی انسانی از معماری منظر است که در آن، معنا، هنر، و مهارت، دست به دست هم میدهند تا محیط هایی که ما آنها را استفاده و تجربه می کنیم ارتقا بخشند. در این کتاب، نخست مفاهیم، گونه شناسی ها ، و اصول اولیه ی فرم و فضا بعنوان اساس طراحی ارائه می شوند. در فصلهای بعدی روی گونه شناسی فرم های پایه تأکید می شود که ابتدا شکلهای راست گوشه و هندسه ی معمارانه و مرتبط با انسان بررسی شده و در ادامه به فرم های ارگانیک و شکلهای برآمده از طبیعت پرداخته خواهد شد.
در هر فصل، عناصر، ویژگیهای خاص و منحصر بفرد، کاربردها در منظر ، و راهنمایی دستورالعمل های طراحی برای هر فرم، توضیح و با تصاویر گوناگون نشان داده می شوند. از آنجا که سعی بر آن بوده تا درباره ی رایجترین فرم های مورد استفاده در منظر بحث شود، بی گمان فرصت پرداختن به همه ی انواع فرم ها نبوده است. هدف این کتاب فراهم آوردن مفاهیم اصلیِ گونه شناسی های رایج و مرتبط با منظر است، با این دید که طراحان همواره راههای تازه ای را برای شکل دادن به منظر جستجو نموده و پدید آورند. از اینرو، این کتاب نقطه ی شروعی برای حرکت است.
لازم است برای طراحان تازه کار به یک نکته ی ظریف درباره ی سبک گرافیک بکار رفته در تصاویر این کتاب اشاره شود. گرافیک مورد استفاده در این کتاب به صورتی است که بتوان طراحی منظر را با شیوه ای ساده و روشن و خوانا به خواننده انتقال داد. در نتیجه بسیاری از طرحها را می توان با مصالح ساده و گرافیکی نشان داد – مثلا برای پوشش گیاهی از یک نشانه و سمبل درخت در سرتاسر یک طرح استفاده کرد - . با اینهمه بهتر است طرحها را بصورت طرحهایی شماتیک در نظر گرفت و نه طرحهای نهایی. از اینرو، بیشتر طرحها، اگر در مقیاس ترسیمی بزرگتر مطالعه شوند می توان در واقع از گستره ی بیشتری از مصالح و مثلا از نشانه های گیاهی متنوعی متنوع تری برایشان استفاده کرد و بدین وسیله هم جذابیت بصری و گرافیکی را افزایش داد و هم اجرا را بهتر کرد.
فصل اول : فرم منظر
فصل دوم : فضای منظر
فصل سوم: خط مستقیم
فصل چهارم: مربع
فصل پنجم: مستطیل
فصل ششم: شبکه
فصل هفتم : تقارن
فصل هشتم : عدم تقارن
فصل نهم: خطوط مورب
فصل دهم : مثلث
فصل یازدهم : چند ضلعی ها
فصل دوازدهم: قوس
فصل سیزدهم: دایره
فصل چهاردهم: بیضی
فصل پانزدهم: منحنی
فصل شانزدهم: ارگانیک
نمایه
آگاهی و تسلط بر اصول طراحی و مبانی معماری منظر یکی از ارکان بهبود فضای زیست و ارتقای کیفی فضاهای باز و سبز شهری و پیرامون شهری است. دانشجویان در رشتههای سهگانه مهندسی فضای سبز، معماری منظر، و مهندسی طراحی محیط زیست دروسی در زمینه اصول طراحی منظر میگذرانند، که کمبود کتابهای متنوع و جامع دانشگاهی که دربرگیرنده تمام موضوعهای مورد نیاز باشد، به یکی از مشکلات مزمن تبدیل شده است. با وجود چاپ و انتشار کتابهای جدیدی در زمینه اصول معماری منظر در ایران که بیشتر آنها محصول ترجمه اساتید و محققین علاقمند میباشد، همچنان کمبود منابع روزآمدی که مبانی تئوری را با مثالها و تصاویر کاربردی تلفیق نموده باشد، حس میشود. کتاب اصول طراحی و مبانی معماری منظرنوشته پروفسور نورمن کی بوث که خود استاد اصول طراحی منظر،مهندسی سایت برای معماران منظر، برنامه ریزی و طراحی سایت در دانشگاه ایالتی أوهایو در امریکا میباشد و به مدت ۳۱ سال تدریس این دروس را در رشته معماری منظر عهدهدار بوده است؛ این فرصت را در اختیار مترجمین قرار داد تا نسبت به ترجمه و انتشار این منبع علمی-کاربردی اقدام نمایند.
مترجمین که خود از دانش اموخته های رشته معماری منظر میباشند، سعی نمودند تا با ترجمهای سلیس و روان این فرصت را در اختیار دانشجویان کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری قرار دهند تا با در دست داشتن یکی از قویترین کتب آموزشی-دانشگاهی اصول طراحی و مبانی معماری منظر، ارتقای کیفی طرحها و پروژههای دانشجوییشان را سرلوحه کار خویش سازند.
ساختار کتاب به نحوی سازماندهی شده تا شکلها و فرمهای اصلی در معماری منظر را در قالبی نظاممند و دستهبندیشده به مخاطب معرفی نماید. در مورد هر فرم یا کیفیت هندسی، پس از معرفی ویژگیهای خاص هندسی، به کاربردهای آن در معماری منظر اشاره مستقیمی شده است. به علاوه در آخرین قسمت هر فصل به دستور کارهای هر فرم به طور ملموس و حرفهای اشاره شده است. این سازماندهی موجب میگردد که حتی مخاطبین آماتور و دانشجویان مقطع کارشناسی و حتی مهندسان مشغول به کار در ادارت دولتی و شرکتهای خصوصی؛ بتوانند همچون شناگری در دریای فرمها و اصول طراحی منظر شنا نموده و حس غرق شدن در گردابی از فرمها و اصول گیجکننده را نداشته باشند.
علاوه بر نحوه سازماندهی مطالب و کیفیت بسیار بالای مطالب هر بخش؛ نام بردن از پروژههای اجرایی و معماران منظر مطرح که نامشان در سرتاسر دنیا شناخته شده است، نقطه قوت دیگری است که باعث میگردد مخاطب در حین آشنایی و تسلط بر فرمها و اصول طراحی معماری منظر؛ با کار معماران منظر نامآشنای جهان پیوند خورده تا در صورت نیاز با مراجعه به منابع برخط و با ورود به تارنمای شرکتهای معماری منظر و سایر مراجع قابل دسترس، به طور عمیقتری با کیفیت کار افراد مطرح در این زمینه آشنا شود. این ویژگی کتاب به طور ویژه برای محققان و دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی ارزش فوقالعادهای دارد.
مترجمان این اثر امیدوار هستند که کتاب حاضر بتواند تاثیر قابل توجه و مهمی را در عرصه آموزش و پژوهش معماری منظر ایران به جای گذارد. لذا موجب کمال امتنان خواهد بود نظرات اساتید و دانشجویان و پژوهشگران ارجمند به مترجمان ارسال، تا در چاپهای بعدی مورد توجه و اعمال قرار گیرد.
برنده جایزه کتاب سال حوزه معماری و شهرسازی
در
پنجمین دوسالانه کتاب سال معماری و شهرسازی
جایزه دکتر منوچهر مزیّنی